Làng xóm Việt Nam
40
làng; khi ra đình hội họp có quyền ăn nói. các tư gia, mỗi khi
có việc khao vọng hiếu kỷ đều mời tới các quan viên. Và cũng
chỉ các quan viên mới được mời tham dự việc tế tự trong làng.
Tuy nhiên, muốn được dự hàng quan viên, trước hết phải có
đủ lệ khao vọng, bằng không thì dù có chức tước gì cũng vẫn
bị coi như hạng bạch đinh.
Lệ khao vọng này, theo Đào Duy Anh, nguyên trước đây lệ
triều đình đặt rất giản tiện, đại để như đỗ tú tài thì khao một
con gà, một đĩa xôi và ba quan tiền, đỗ cử nhân thì khao một
con lợn, một mâm xôi và năm quan tiền v.v... nhưng Phép
vua thua lệ làng,
nhiều làng tự đặt ra những lệ nặng hơn, rồi
các đương nhân lại ganh đua nhau muốn làm hơn lệ làng, cỗ
bàn linh đình tốn kém. Đúng ra người đứng khao chỉ cần nộp
đủ lệ vọng ấn định bởi lệ làng là được dự hàng quan viên rồi,
nhưng ai cũng e miệng tiếng chê cười, nên lệ khao vọng do
đó thành một sự tiêu phá quá đáng, mời họ hàng làng nước ăn
uống đến mấy ngày.
ngoài ba hạng chức sắc, hương chức, và thí khóa sinh, dân
nội tịch còn ba hạng nữa.
lão hạNg
lão hạng
gồm những người từ 50 hay 55 tuổi trở lên, tùy theo
từng làng. Lão hạng cũng có lệ khao vọng và chỉ những người
đã tuân theo đủ lệ làng mới được dự vào hạng lão, và được ngồi
vào chỗ dành riêng ở đình.
Khi một cụ tới 60 tuổi, sau tuần khao thượng thọ và nộp vọng
cho làng được miễn trừ hết phu phen tạp dịch và cả thuế má nữa.
Tuổi thọ rất được tôn trọng, ta có câu Triều đình thượng tước,
hương đảng thượng xỉ,
nghĩa là ở chốn triều đình, chức tước ở
trên, còn chốn đình trung, tuổi tác ở trên.
chính vì tuổi tác được xếp ở trên, nên những người đến tuổi
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
