38
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
có quà mừng cho đứa bé, không có quà cho người mẹ như khi đầy cữ.
Sau một tháng sinh nở, sức khỏe của người mẹ đã trở lại bình thường,
không cần kiêng khem nữa.
o
Đầy năm
Khi đứa trẻ được đầy năm, lại có cúng đầy năm.
Đứa trẻ đầy năm gọi là đầy tuổi tôi, và lễ cúng đầy năm gọi là cúng
đầy tuổi tôi. Cũng gọi là lễ thôi nôi. Thôi nôi tức là từ bỏ cái nôi. Từ bé
cho đến lúc đầy năm, đứa trẻ được đặt trong nôi, nhưng khi đầy năm,
đứa trẻ đã khá lớn, bố mẹ chuyển chúng sang nằm giường; nhà giàu sắm
giường nhi đồng cho con, nhà nghèo, con nằm ngay giường mẹ.
Lễ thôi nôi rất được chú trọng.
Ngoài việc cúng lễ, trong lễ này, ta còn có tục thử đứa trẻ.
Hôm ấy đứa trẻ được tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo mới, rồi con trai
thì bày đồ cung tên bút giấy, con gái thì bày đồ kim chỉ dao kéo. Ngoài
ra có bày cả những đồ chơi. Sau lễ cúng, đặt đứa trẻ ở trước mọi thứ này
để xem đứa trẻ khôn ngoan ra sao. Người Trung Quốc gọi tục này là Thí
nhi, nghĩa là thử trẻ.
Đứa trẻ được đặt trước mọi đồ vật trên, do bản tính của con người sẽ
lấy một đồ vật, có khi nó lựa chọn, có khi tự nhiên nó nhặt lấy. Người ta
cho rằng nếu đứa con trai chọn kiếm cung hay bút giấy sau này nó sẽ
theo đường văn hoặc nghệ võ, trái lại nếu nó lấy một đồ dùng gì khác
thuộc một nghề nào, sau này nó trở thành người thợ trong nghề đó.
Còn con gái, nếu chọn kim chỉ, sau này sẽ có tài nội trợ, nếu chọn
thúng mủng sẽ đi buôn đi bán v.v...
Lễ đầy tuổi tôi của đứa trẻ rất quan trọng. Nó đánh dấu một giai đoạn
của đời người.
Đứa trẻ đã bắt đầu lớn, và kể từ ngày đầy năm, đứa trẻ cũng bớt bệnh
tật nhiều.
Trong buổi cúng đầy năm, nhiều nhà làm cỗ bàn rất linh đình và mời
rất đông khách khứa, đông hơn ngày cúng đầy cữ và ngày đầy tháng.