46
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
Không có khai sinh, nhưng phần nhiều bố mẹ đều lấy cho con một lá
số tử vi, trong đó ngày sinh, giờ đẻ ghi rất rõ ràng cẩn thận, và có thể
nói rằng có phần đúng hơn tờ giấy khai sinh chính thức ngày nay.
Khai sinh, vì lý do này, lý do khác, người ta còn tìm cách khai man, trái
lại trong lá số tử vi của đứa trẻ, không ai làm man, và người ta còn e
không thật đúng với giờ sinh.
Theo tín ngưỡng, là số tử vi tóm tắt cả số phận của một người, lúc
hay lúc dở, lúc vinh quang, lúc khốn đốn, năm tháng nào vận hạn, năm
tháng nào suôn sẻ. Mọi việc hay dở, người ta đều chiếu theo ngày giờ
năm tháng sinh đẻ mà tính, và qua lá số có thể đoán trước vận mệnh và
niên hạn của mỗi người.
Lá số tử vi cần phải thật đúng. Ngày nay có khai sinh nhưng nếu so
sánh ngày sinh tháng đẻ của nhiều người trong khai sinh với lá số tử vi
sẽ có sự khác biệt.
Những nhà khá giả, mỗi khi sinh con, nhất là con trai, đều lấy một lá
số tử vi để tiện theo dõi và săn sóc con cái, đoán trước để tránh mọi vận
hạn, hoặc tìm cách cầu cúng giải hạn để vận hạn nhẹ bớt đi.
Đối với những nhà nghèo không có tiền để lấy cho con lá số vì lấy lá
số phải trả tiền thầy số, bố mẹ cũng cố nhớ lấy ngày sinh tháng đẻ của
con để trong những trường hợp con cái ốm đau, và trong những dịp con
cái thi cử, người ta có thể cúng vái cầu xin thần thánh phù hộ.
o
Vào họ
Đứa trẻ đã được đặt tên xong, bố mẹ làm lễ cáo với gia tiên để ghi
tên con vào gia phả.
Kế đó, bố mẹ đứa trẻ mang đồ lễ tới nhà trưởng tộc để ghi tên con
vào tộc bạ, tức là sổ họ, trong ghi rõ con cái từng ngành. Có nhiều họ,
chỉ ghi tên con trai, con gái bị coi như là nữ nhân ngoại tộc, sau này nó
sẽ theo họ nhà chồng.
Việc ghi tên con vào tộc bạ, người ta cũng thường kén ngày tốt. Người
trưởng tộc đặt đồ lễ của bố mẹ đứa trẻ lên bàn thờ họ, làm lễ khấn tổ
họ, rồi ghi tên đứa trẻ vào trong sổ họ.