127
Tinh thần trọng nghĩa phương Đông
ÔNG VŨ CÔNG DUỆ
VỚI CHIẾC ẤN NGỰ SỬ
Thời có loạn, mới tỏ mặt anh hùng; nước có nguy, mới rõ
mặt tôi trung.
Đời nhà Lê, trước khi nhà Mạc cướp ngôi, triều đình nẩy
sinh một lũ gian thần kéo bè, kéo cánh, dối vua, lừa dân, đã
khiến cho ngai vàng của nhà Lê mất về tay họ Mạc. Nhưng
trong đá sỏi còn có trạch vàng, trong đám bầy tôi nhà Lê lẽ
nào không có tôi trung.
Một trong vị tôi trung của nhà Lê khi họ Mạc cướp ngôi,
phải kể ông Vũ Công Duệ.
Ông quê làng Trình Xá, huyện Sơn Vi, tỉnh Sơn Tây.
Lúc nhỏ, nhà nghèo, bố mẹ ông phải vay nợ nuôi con. Ông
là người thông minh, học đâu nhớ đấy, lại rất chăm chỉ nên
ngoài hai mươi tuổi ông đã thi đỗ Trạng Nguyên.
Sách thuật lại rằng, khi ông còn bé, một hôm có khách tới
đòi nợ. Cha mẹ lúc đó đều đi vắng. Người khách nợ hỏi ông:
- Bố mày đâu?
Ông đáp:
- Bố tôi đi giết người.
