137
Tinh thần trọng nghĩa phương Đông
NGUYỄN TRUNG TRỰC
KHÁNG PHÁP
Khi thực dân Pháp đem quân vào đánh Nam Kỳ, dân chúng
trong Nam, các nơi đều lo việc kháng Pháp. Trong số các
người đứng lên kháng Pháp, phải kể ông Nguyễn Trung Trực.
Ông lãnh đạo phong trào kháng chiến chống Pháp ở Kiên
Giang và đã thắng nhiều trận oanh liệt, nhất là ở Vàm Nhật
Tảo.
Năm 1861 hưởng ứng lời kêu gọi kháng Pháp của vua Tự
Đức, ông Nguyễn Trung Trực chiêu mộ nghĩa quân nổi lên
đánh phá vùng Tân An và được phong chức Quản Cờ, như
chức Đại Úy ngày nay.
Ngày 10 tháng 12 năm đó, ông chỉ huy nghĩa quân đốt
phá được pháo thuyền Espérance của Pháp ở Vàm Nhật Tảo.
Quân Pháp đánh phá ba tỉnh miền Tây, triều đình Huế cử
ông vào phòng thủ Hà Tiên với chức Thành Thủ Ủy, nhưng
Hà Tiên đã bị Pháp chiếm trước khi ông tới nơi. Ông rút
quân về Hòn Chông để chiêu mộ thêm quân sĩ và liên lạc
với nghĩa quân các nơi như Cái Nước, Hóc Hỏa, Thầy Quơn,
Chắc Băng v.v...