Toan Ánh
212
Tây Môn Báo đáp:
- Tôi đội ơn chúa công đã nhiều, nay chúa công tín nhiệm
mà giao cho Nghiệp Quận để trấn thủ, tôi xin đem hết sức
mình ra để đền đáp tấm lòng tin cẩn của chúa công.
Tây Môn Báo khi tới đất Nghiệp, thấy phong cảnh tiêu
điều, nhân dân thưa thớt, liền cho vời các phụ lão đến để hỏi.
Các phụ lão được quan Thái thú cho triệu bèn cùng nhau
vào yết kiến và kể rõ tình hình đất Nghiệp cho quan Thái
thú nghe.
Các phụ lão đều thưa với Tây Môn Báo là dân chúng đất
Nghiệp rất khốn khổ về tục Hà Bá lấy vợ.
Tây Môn Báo lấy làm lạ về cái tục kỳ khôi ấy, hỏi thì các
bô lão nói:
- Hà Bá là thần sông Chương Hà, con sông lớn chảy qua
đất Nghiệp. Vị thần sông này thích vợ đẹp, mỗi năm bắt dân
ở đây phải nộp một người. Nếu dân chịu nộp vợ cho Hà Bá
thì Hà Bá sẽ phù hộ cho mưa thuận gió hòa, hoa màu tươi
tốt. Trái lại, nếu năm nào dân không giữ theo tục lệ, Hà Bá
sẽ dâng nước lên làm hại cửa nhà.
Tây Môn Báo hỏi:
- Lệ này có tự bao giờ? Ai đã khởi xướng ra như vậy?
Các phụ lão đáp:
- Bọn đồng cốt ở đất này khởi xướng ra đầu tiên. Dân
chúng tôi sợ cái hại nước lụt nên phải thuận theo. Hàng năm,
các kỳ lý hương hào cùng nhau bè đảng với bọn đồng cốt bổ
dân chúng phải nộp mấy trăm vạn quan để lấy tiền chi phí về
dịp Hà Bá lấy vợ. Thật ra chi tiêu về việc cưới vợ cho thủy
thần chỉ hết có một phần, còn bọn đồng cốt cùng các kỳ lý
tư túi chia tay nhau, dân chúng tuy biết cũng chẳng ai nói ra.
Tây Môn Báo lại hỏi:
- Tại sao dân chúng biết bị chia tay nhau lại không ai dám
nói ra?
