39
Thực hiện ebook:
Học thuật Phương Đông
www.hocthuatphuongdong.vn
Ngay từ sớm ngày giỗ chính, con cháu đã phải sửa soạn sẵn sàng cỗ bàn,
ngoài cỗ bàn để cúng, còn cỗ bàn để mời khách khứa nữa.
Trong những gia đình khá giả có mổ lợn, mổ bò, đều làm từ đêm hay từ
sáng tinh mơ.
Vì sự kính trọng, chiếc thủ (đầu) lợn hay thủ bò thường dành để thờ Thổ
công trong ngày giỗ.
Cỗ bàn làm sẵn xếp thành từng mâm, và những mâm cỗ đều đặt sẵn ở
một chiếc cũi tầm, ngày hôm đó tạm biến thành giá để cỗ, hoặc ở một gian
nhà xếp.
Ngày giỗ chính là ngày gia chủ mời khách khứa trong làng. các bậc vào
hàng chú bác người gia trưởng nhưng không ở địa vị phải làm giỗ hoặc gửi
giỗ đều được mời từ sớm, còn những thân thuộc khác dù bề trên hay bề dưới
người gia trưởng, có nhiệm vụ phải làm giỗ hay gửi giỗ bao giờ cũng phải
sẵn có mặt tại ngày giỗ rồi, cả vợ con họ nữa.
Ngoài các người trong họ, còn mời cả lân bang, bè bạn và một số người
trong làng. ngoài khách của người gia trưởng, những người phải làm giỗ hay
gửi giỗ cũng có khi mời một số khách của mình.
Mời ăn cỗ giỗ cũng có hẹn giờ, thường là vào khoảng từ mười một giờ
trưa trở ra và khách khứa tới lai rai cho đến chiều.
Những khách khứa tới ăn cỗ giỗ có mang đồ lễ lại để cúng người khuất,
thường là vàng hương, trầu rượu, trà nến, hoa quả. con cháu khi khách tới
phải đón đồ lễ vật đặt trên bàn thờ trước khi khách lễ.
Khách sẽ lễ trước bàn thờ bốn lạy ba vái. Gia chủ phải tự bản thân hoặc
cử đại diện đứng đáp lễ.
Lễ bàn thờ xong, khách quay sang vái người đáp lễ. có sự đáp lễ bởi khách
đã lễ tổ tiên mình, mình phải lễ lại, còn về phần khách phải vái người đáp lễ
đó chỉ để chứng tỏ sự nhún nhường của khách! Đây tùy thuộc lễ nghi, nhưng
chính do xã giao mà ra.
Khách lễ xong, người nhà mời khách ăn trầu uống nước. Trầu cau đã được
các bà các cô làm giúp têm bổ sẵn từ trước. Nước mời khách trong ngày giỗ
cũng như trong những ngày khao vọng v.v... ở vùng quê ưa dùng nước trà
xanh, nhưng có pha riêng trà Tàu hoặc trà mạn để cúng và để mời khách nào
không ưa dùng trà xanh. Trà xanh nấu bằng lá cây trà tươi mới hái có vị thơm
của lá tươi, giá lại tương đối rẻ hơn trà mạn hoặc trà khô thiếu hương vị mà
