62
Tín ngưỡng Việt Nam – Quyển thượng
Tác giả: Toan Ánh
Nhà xuấ tbản: Trẻ
Ba đài này đựng ba chén rượu nhỏ lúc cúng lễ. Hàng ngày đài đậy nắp để
tránh bụi bặm và chỉ mở ra trong những dịp giỗ tết sóc vọng, và trong những
dịp này bao giờ chén cũng được rót rượu vào.
-
Hai bên bình hương là hai cây đèn, cao khoảng bốn tấc chân tiện và
lưng chừng có vành rộng ra gọi là đĩa đèn. Hai cây đèn này chính ra chỉ là cái
đế để đèn, vì không có chỗ đựng dầu để thắp.
Trong những ngày cúng giỗ xưa kia, người ta đặt lên trên hai cây đèn này
hai đĩa dầu lạc hoặc dầu lai dùng bấc đốt.
Từ khi tiếp xúc với Tây phương, hai đĩa dầu trên được thay thế bằng hai
ngọn đèn Hoa Kỳ đốt bằng dầu lửa. Trong các nhà sang trọng những nơi đô
thị, từ ngày có điện người ta mắc bóng điện thẳng vào hai cây đèn.
Gần hai bên bình hương, ngoài hai cây đèn có khi còn có hai con hạc chầu
hai bên. Trên đầu hai con hạc cũng có chỗ để thắp nến.
Ở mé ngoài hai cây đèn, gần hai đầu hương án là hai ống hương, dùng
để đựng hương. Hai ống hương này chân tiện, miệng hơi loa.
Trong trường hợp chỉ có một chiếc độc bình, thì đối diện với chiếc độc
bình là một chiếc mâm bồng để bày hoa quả trong lúc cúng lễ, cũng có khi
là một chiếc mâm chân quỳ.
Tất cả những đồ thờ trên: hương án, kỷ nhỏ, đèn, nến, ống hương, mâm
bồng v.v... tại các gia đình bình thường, thường bằng gỗ mít, hoặc sang hơn
thì sơn son thiếp vàng trừ bình hương và lọ độc bình, song bình bằng sành
hoặc bằng sứ.
Thay cho các đồ gỗ trên, các gia đình sang trọng dùng đồ bằng đồng gọi
là những bộ tam sự, ngũ sự hay thất sự. cũng có nhà sắm toàn đồ sứ Giang
Tây rất quý.
Trong bộ tam sự có chiếc đỉnh đồng thường thay thế cho bình hương. Hai
bên đỉnh là hai con hạc đồng trên mỏ ngậm hai bông hoa, trên đầu có chỗ
cắm nến, cũng có khi hai cành hoa được đúc khéo để biến thành hai nơi cắm
nến.
Nếu là bộ ngũ sự, thêm vào ba thứ trên có hai ống hương, còn bộ thất sự
lại có thêm đôi đèn nữa.
Tất cả những khí tự trên, gia đình càng sung túc, càng sắm thứ đắt tiền
quí giá. Những gia đình nghèo túng, dù sao cũng cố cho có được một bình
hương và đôi đèn nến.
