phẩm nào của họ còn lại cả, như trường hợp Socrates; hoặc cũng có thể tất
cả sách còn sống sót đến thời đó sẽ được người ta gán cả cho một tác giả
duy nhất, bí ẩn, kiểu như Homer.”
“Cái kiểu lập luận như thế ông đã bao giờ nghe chưa?” Cavedagna kêu
lên, rồi ông nói thêm, “Mà có khi hắn có lý không biết chừng; khổ thế
chứ…”
Ông lắc đầu, như chợt đắm vào một ý nghĩ riêng tư; ông khẽ tặc tặc
lưỡi, rồi khẽ thở dài. Ý nghĩ đó của ông, có lẽ bạn đọc được trên lông mày
ông, Người đọc ạ. Đã nhiều năm nay Cavedagna theo dõi những cuốn sách
trong quá trình chúng được làm ra, từng tí từng tí một, ngày ngày ông thấy
những cuốn sách ra đời rồi chết, thế mà sách đích thực đối với ông vẫn là
những cuốn sách khác, những cuốn thuộc cái thời mà với ông chúng giống
như thông điệp đến từ những thế giới khác. Với các tác gia cũng vậy: ngày
nào ông cũng có chuyện cần gặp họ, ông biết những ám ảnh, bất quyết,
những nhạy cảm dễ tổn thương, thói tự coi mình là rốn vũ trụ ở họ, thế
nhưng tác gia đích thực vẫn là những kẻ với ông chỉ là cái tên trên bìa sách,
cái từ vốn là một phần của một nhan đề, những tác gia có cùng một thực tại
giống như nhân vật của họ và như những nơi chốn được nhắc tới trong sách,
những kẻ hiện hữu đồng thời không hiện hữu, giống như các nhân vật và đất
nước kia. Tác gia là một điểm vô hình nơi cuốn sách xuất phát, một khoảng
trống nơi những bóng ma chu du qua, một đường hầm dưới lòng đất khiến
cho những thế giới khác tương giao với cái chuồng gà thời thơ ấu của ông…
Có người gọi ông. Ông lưỡng lự một thoáng, chẳng biết nên lấy mấy
bản photo đi hay là để lại cho bạn. “Xin ông lưu ý, tài liệu này quan trọng
lắm; nó không được ra khỏi văn phòng này; đây là bằng chứng tội phạm,
corpus delicti, có thể sẽ có phiên tòa xử tội đạo văn. Nếu muốn nghiên cứu
kỹ, ông cứ ngồi nơi bàn này, và hãy nhớ trả lại tôi, cho dù tôi có quên, nó mà
thất lạc là đại họa đó…”
Bạn có thể bảo ông ta rằng không sao cả, đây không phải cuốn tiểu
thuyết bạn đang tìm, nhưng một phần là bởi bạn có phần thích đoạn mở đầu
của nó, phần khác là bởi ông Cavedagna, càng lúc càng lo âu bối rối, đã bị
