thích những cuốn nào cần phải đọc từ đầu tới cuối. Song ít lâu nay mọi thứ
đâm ra không ổn đối với tôi: tuồng như trên thế giới hiện chỉ tồn tại những
câu chuyện lửng lơ không có hồi kết hoặc biến mất giữa chừng.”
Người đọc thứ nhất đáp lời bạn, “Câu chuyện mới rồi tôi nói đến, cả tôi
nữa, tôi cũng nhớ rõ đoạn mở đầu, nhưng phần còn lại thì tôi quên sạch. Ắt
đó là một truyện trong Nghìn lẻ một đêm. Tôi đang thu thập các dị bản khác
nhau, các bản dịch bằng mọi thứ tiếng. Những truyện tương tự thì nhiều và
có lắm dị bản, nhưng chả cái nào trong số đó đúng là truyện ấy. Có thể tôi
mơ thấy nó chăng? Thế nhưng tôi biết mình sẽ không yên ổn chừng nào
chưa tìm ra nó và biết được nó kết thúc như thế nào.”
“Khalif Harun-al-Rashid” – đây là đoạn mở đầu của câu chuyện mà,
khi thấy bạn tỏ ra tò mò, ông ta đồng ý kể – “một đêm nọ, bị cơn mất ngủ
giày vò, liền cải trang làm một thương nhân rồi ra khỏi cung điện, bước vào
những con phố của thành Baghdad. Một con thuyền đưa ông đi dọc dòng
Tigris đến cổng khu vườn. Nơi mép một ao nước có một trinh nữ đẹp tựa
vầng trăng vừa hát vừa tự đệm đàn. Một nữ nô đưa Harun đến tòa lâu đài và
bảo ông khoác lên người một áo choàng màu vàng nghệ. Nàng trinh nữ đang
hát trong khu vườn ngồi trên một chiếc ghế bạc. Ngồi trên mấy gối đệm
quanh nàng là bảy người đàn ông quấn mình trong áo choàng màu vàng
nghệ. “Chỉ còn thiếu mỗi ngài thôi,” trinh nữ nói, “ngài đến muộn,” đoạn
nàng mời ông ngồi lên một gối đệm bên cạnh nàng. “Thưa chư vị tôn ông,
các vị đã thề tuân lời ta một cách vô điều kiện, vậy thì đây là lúc để thử
thách quý tôn ông.” Thế rồi từ quanh cổ họng mình trinh nữ tháo ra một
vòng cổ ngọc trai. ‘Vòng cổ này có bảy viên ngọc trắng và một viên ngọc
đen. Giờ ta sẽ dứt đứt sợi dây và trút các viên ngọc vào một chiếc cốc bằng
mã não. Người nào đến lượt mình mà bốc phải viên ngọc đen thì phải giết
Khalif Harun-al-Rashid rồi đem đầu ông ta đến cho ta. Để thưởng công ta sẽ
trao chính ta cho người đó. Nhưng nếu người đó khước từ giết Khalif, người
đó sẽ bị bảy người kia giết, rồi bảy người kia sẽ lặp lại việc bốc thăm viên
ngọc đen.’ Rùng mình Harun-al-Rashid mở tay ra, thấy trong tay mình là
viên ngọc đen, liền nói với trinh nữ: ‘Tôi sẽ tuân theo lệnh của số phận và
