Cuối ngày hôm đó các sinh viên của tôi hỏi cô bé về những gì em đã học
được ở viện bảo tàng. Em nghĩ trong vài phút rồi nói rất tự tin: “Em học
được rằng em có thể trở thành một kỹ sư.”
Cũng giống như cô bé trong bảo tàng, tất cả chúng ta đều nhận được
những thông điệp ngầm hiểu hay rõ ràng về những vai trò người ta mong
đợi chúng ta làm. Một vài năm trước đây, đồng nghiệp của tôi là một giáo
sư cơ khí kể cho tôi nghe một câu chuyện đáng lưu tâm. Cô có một số bạn
bè nữ ở đại học. Họ là kỹ sư trong các lĩnh vực khác nhau, thường đến chơi
nhà cô, ăn tối và trò chuyện. Con trai nhỏ của cô thường ở quanh đó, quan
sát và lắng nghe các cuộc nói chuyện của họ. Khi nó lớn lên và bộc lộ tài
năng về toán và khoa học, có người đã nói với nó; “Chà, cháu nên học làm
kỹ sư đi.” Nó nhăn mặt và nó: “Không đời nào, nghề kỹ sư là dành cho con
gái mà.” Còn những bác sĩ nữ bạn của tôi cũng kể với tôi những câu chuyện
tương tự. Các cậu con trai nhỏ của họ thường gọi các cuộc thảo luận về y
học là “chuyện con gái.”
Hãy xem xét câu đố sau đây: Một cậu bé và cha của em gặp tai nạn và
được đưa vào bệnh viện. Bác sĩ phẫu thuật nói: “Tôi không thể phẫu thuật
cho cậu bé này được, vì nó là con trai của tôi.” Có chuyện gì xảy ra ở đây
vậy? Khi tôi kể cho các bác sĩ nữ bạn tôi câu đố này, ngay cả họ cũng
không thể đoán ra được rằng bác sĩ phẫu thuật trong câu đố chính là mẹ của
cậu bé. Họ đã cố gắng tìm những câu trả lời phức tạp cho câu đố này, tất cả
đều liên quan đến một bác sĩ nam. Sau khi nghe được lời giải đố thì họ cảm
thấy rất ngượng ngùng vì chính họ cũng rơi vào cái bẫy cũ rích này.
Khi suy nghĩ lại về các thông điệp tôi đã nhận được, tôi thấy rõ rằng có
nhiều cá nhân cụ thể có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của mình – một số thì
động viên còn số khác thì không. Khi tôi khoảng mười bốn tuổi, gia đình tôi
có một người bạn là một nhà giải phẫu thần kinh người. Tôi rất thích bộ não
và cuối cùng đã tập trung mọi can đảm để hỏi ông về công việc của mình.
Ông nghĩ rằng câu hỏi của tôi thật “con nít” và đùa với tôi. Tôi thất vọng và
đã không hỏi ông lần nào nữa.