này sẽ có bộ mặt nhếch nhác và hôi hám sau khi các bậc vương giả đi qua.
Không một ai đoán được rằng những người cháu, những thằng con nuôi,
những đứa ở, những kẻ dưới quyền bà đã nhanh chóng đóng cửa lại như
người ta đã nhanh chóng lôi quan tài của bà Mẹ Vĩ đại ra khỏi nhà, rồi bọn
họ thi nhau phá các tấm gỗ thưng, khui các hầm ngầm để chia nhau gia tài
của bà. Chỉ có một sự kiện duy nhất xảy ra trong lúc quan tài hạ huyệt mà
tất cả mọi người đều biết. Ấy là tiếng thở phào nhẹ nhõm mà đám đông thốt
ra khi họ đã làm xong mười bốn ngày liên tục cầu nguyện, tán tụng và phởn
phơ, và khi một tấm bệ chì đã hạ xuống đậy cái mộ của bà Mẹ Vĩ đại lại.
Một số người trong số những người có mặt tại đấy đã nhận ra một cách thật
sáng tỏ rằng họ đang chứng kiến một thời đại mới đã ra đời. Giờ đây, Đức
Giáo hoàng đã có thể hoàn toàn bay lên trời sau khi làm tròn bổn phận của
mình nơi hạ giới; ngài Tổng thống nước cộng hòa đã có thể an tâm ngồi
trên chiếc ghế của mình để lãnh đạo nhà nước theo quan điểm tốt đẹp của
ngài; các thế lực tư bản độc quyền quốc gia đã có thể sinh sôi nảy nở như
những bà hoàng có thể cưới chồng, đẻ con cho đông đàn dài lũ và sống thật
hạnh phúc; đám đông đã có thể dựng lều của mình lên để nghỉ ngơi thoải
mái bởi bà Mẹ Vĩ đại, người duy nhất đã chống đối họ và có thừa khả năng
để đàn áp họ, giờ đây đang rữa ra ở bên dưới tấm bệ chì. Giờ đây chỉ còn
thiếu một người nào đó kê chiếc ghế tựa vào tường nhìn ra đường để kể lại
câu chuyện này – bài học và kinh nghiệm thấm thía cho các thế hệ mai sau
– và không một ai trong đám những kẻ hoài nghi của thế giới lại có thể
không hay biết gì về bà Mẹ Vĩ đại, rằng ngày mai, thứ Tư, những người
quét rác sẽ đến và họ sẽ quét tất cả những rác rưỡi của đám tang bà, họ sẽ
quét mãi, quét từ đầu cho tới bây giờ.
1961
NGUYỄN TRUNG ĐỨC dịch
