Tin tức từ một vụ… mất trí
Gabriel García Márquez đã mất trí và ngưng viết hoàn toàn. Thông tin
đó đã được Jaime García Márquéz, chủ tịch quỹ báo chí Mỹ Latinh, là em
trai nhà văn từng đoạt giải Nobel năm 1982 buồn bã tiết lộ với các sinh
viên ở thành phố Cartagena (Colombia) vào đầu tháng 7 này.
Với độc giả trên khắp thế giới từng hâm mộ làn sóng văn chương Mỹ
Latinh, thì đây là một tin xấu liên tiếp sau sự ra đi của cây đại thụ Carlos
Fuentes vào giữa tháng 5 qua.
Có vẻ như, tác giả Trăm năm cô đơn đã chuẩn bị cho những tháng ngày
này từ lâu. Bằng chứng là ông đã đấu tranh với căn bệnh lymphoma (ung
thư mạch bạch huyết phát hiện từ 1999, với biến chứng xấu nhất là rút mòn
trí nhớ của người bệnh), vượt qua những cơn hoá trị dai dẳng để tự “tổng
kết” cuộc đời mình trong cuốn tự truyện Sống để kể lại xuất bản công bố
năm 2002 và tiếp sau đó là tiểu thuyết ngắn Hồi ức về những cô gái điếm
buồn của tôi ra đời tháng 10.2004 (đều do Lê Xuân Quỳnh dịch, First
News & NXB Tổng Hợp TP.HCM xuất bản các năm 2004, 2005).
Xét ra, mỗi người viết đều chuẩn bị cho sự “mất trí” hay “ngưng viết”
của mình ít nhiều qua các tác phẩm. Nếu người đọc tinh ý sẽ dễ dàng nhận
thấy nỗi ám ảnh về sự cô đơn, lãng quên được ông đưa vào một cách đầy
khốc liệt và thi vị trong các tiểu thuyết của mình như: Giờ xấu, Tình yêu
thời thổ tả, Mùa thu của vị trưởng lão, Tướng quân giữa mê hồn trận,
thấp thoáng trong các nhân vật truyện ngắn và ngay cả trong kiệt tác Trăm
năm cô đơn. Ngay trong tiểu thuyết cuối cùng – Hồi ức về những cô gái
điếm buồn của tôi, Márquez truyền đến người đọc một nỗi buồn lạ lùng rất
đẹp, gần như dự cảm về cuộc đời mình: một nhà văn già đã “chết vì tình
