TỰ LUẬN
Sự thiếu khuyết sử liệu - hiện vật là một trong những trở ngại lớn,
gây nhiều khó khăn cho các nhà nghiên cứu khi lần tìm diện mạo trang
phục cổ của người Việt Nam. Ngay Phan Huy Chú (1782-1840) trong
Loại chí cũng phải thừa nhận có nhiều kiểu mũ ông không thể khảo
được. Tuy thiên về khảo quy chế trang phục vua quan triều Hậu Lê, Loại
chí vẫn được coi là tập chuyên khảo trang phục các triều đại đầu tiên tại
Việt Nam.
Tham khảo Lịch triều hiến chương loại chí và Khâm định Đại Nam
Hội điển sự lệ, Trương Quốc Dụng (1797 - 1864) hoàn thành phần khảo
quy chế áo mão cung đình từ triều Tiền Lê cho tới triều Nguyễn, ghi lại
trong Công hạ ký văn. Năm 1915, Phan Kế Bính với Việt Nam phong tục,
năm 1938, Đào Duy Anh với Việt Nam văn hóa sử cương, bước đầu vạch
ra những nét phác họa chung cho trang phục dân gian Việt Nam. Năm
1970, Nhất Thanh với Đất lề quê thói, Toan Ánh với Nếp cũ con người
Việt Nam tiếp tục đặt bút khắc tả lối ăn vận dân gian theo tập quán thời
Nguyễn v.v. Hơn hai chục năm trở lại đây xuất hiện thêm một số nhà
nghiên cứu trang phục như Đoàn Thị Tình (Tìm hiểu trang phục Việt
Nam - 1988, Trang phục Việt Nam - 2006, Trang phục Thăng Long Hà
Nội - 2010), Ngô Đức Thịnh (Trang phục cổ truyền các dân tộc Việt Nam
- 1994), Trịnh Quang Vũ (Lịch sử trang phục các triều đại phong kiến Việt
Nam - 2005, Trang phục triều Lê Trịnh - 2008) v.v. với sự tiếp cận rộng
hơn tới lịch sử trang phục Việt.
Thiết nghĩ, để hiểu được lịch sử tư tưởng, văn hóa và mỹ thuật Việt
Nam, nghiên cứu trang phục cổ chính là một ngành vô cùng quan trọng,
cần tới sự tiếp cận mang tính khoa học, liên ngành, gắn với những chứng
lý đầy đủ, xác thực. Những cuốn sách khảo cứu gần đây tuy có những
đóng góp nhất định, nhưng vẫn tồn tại một số hạn chế, như thường
xuyên sử dụng cách dẫn chứng hàm hồ kiểu “sử cũ ghi”, “sử xưa chép
lại rằng”, “tương truyền rằng” mà không chú rõ nguồn dẫn, xuất xứ; việc
nghiên cứu nhiều khi chỉ dừng lại ở việc công bố một số tư liệu liên quan,
thiếu thao tác khảo cứu, phân tích cụ thể; việc xác định, định danh các
