TỔNG QUAN
Để tiện khảo cứu và trình bày, chúng tôi
phân trang phục thời phong kiến - quân chủ
thành hai loại hình: cung đình và dân gian.
Trong đó, trang phục cung đình, ở giai đoạn
phong kiến - quân chủ, với tư cách là văn hiến
áo mũ của một quốc gia độc lập, đã trải qua
những vận động đặc thù, để mang một diện
mạo vừa có nét tương đồng, vừa có điểm dị
biệt so với trang phục của triều đình các nước
Trung Quốc, Triều Tiên
(1)
, Nhật Bản.
I. TỔNG QUAN TRANG PHỤC
CUNG ĐÌNH VIỆT NAM
Nghiên cứu văn hóa cung đình Việt Nam,
không thể không xét đến hai luồng tư tưởng
gây ảnh hưởng sâu đậm và mang tính quyết
định, đó là tư tưởng Đế vương và quan niệm
Hoa di. Diện mạo văn hóa trang phục của
cung đình Việt Nam cũng không nằm ngoài
những ảnh hưởng này.
1. Những tư tưởng ảnh hưởng đến văn
hóa trang phục cung đình Việt Nam
1.1. Tư tưởng Đế vương
Bắt nguồn từ ý thức độc lập, tự chủ,
chống chọi đến cùng trước những chính sách
cai trị bạo tàn, người Việt vùng đồng bằng sông Hồng có thể coi là một
trong những cộng đồng “làm loạn” nhiều nhất trong thời còn nội thuộc
1. Chúng tôi dùng tên này để chỉ nước Triều Tiên thời kỳ phong kiến thống nhất từ năm 1910 trở về trước, khi
chưa bị Nhật Bản chiếm đóng và chưa bị chia tách thành CHDCND Triều Tiên và Hàn Quốc như hiện nay.
Đầu hồ: 1. Đầu hồ trong cung
đình triều Nguyễn Việt Nam; 2.
Minh Tuyên Tông hành lạc đồ
- Trung Quốc; 3. Lâm hạ Đầu
hồ - Triều Tiên. 4. Ngày xuân
chơi Đầu hồ tại chùa Sensoji
Nhật Bản.