- Ông là giáo sư chuyên ngành gì vậy?
- Chuyên ngành tôn giáo! Rốt cuộc, không phải theo cái nghĩa mà cô
đang hình dung đâu. Tôi dành cả đời để thử tìm hiểu xem những thời điểm
nào trong quá trình tiến hóa của mình, con người đã quyết định tin vào một
thế lực bề trên và quyết định đặt tên cho nó là Chúa tời. Cô có biết là cách
đây khoảng trăm nghìn năm, gần Nazareth, người tinh khôn Homo sapiens
đã chôn cất di hài của một phụ nữ tầm hai mươi tuổi, và có lẽ đó là lần đầu
tiên trong lịch sử loài người? Dưới chân cô ấy có cả di hài của một đứa trẻ
lên sáu. Những người tìm ra mộ phần này còn phát hiện quanh hai bộ hài
cốt ấy một lượng lớn đất son. Tại một di chỉ khác, không xa nơi đó là bao,
một nhóm khảo cổ khác đã khai quật được khoảng ba chục mộ phần tương
tự. Tất cả các cơ thể đều được đặt nằm trong tư thế bào thai, tất cả đều được
bao phủ bằng đất son, mỗi phần mộ lại có đầy đủ đồ tùy táng theo nghi
thức. Đây có lẽ là những dấu hiệu cổ xưa nhất của sự sùng đạo. Phải chăng
xuất phát từ nỗi đau mất đi một người thân thích là nhu cầu cấp thiết phải
tăng thêm phần vẻ vang cho cái chết? Phải chăng chính vào khoảnh khắc đó
nảy sinh niềm tin vào một thế giới khác nơi những người quá cố tiếp tục tồn
tại?
Có vô số giả thuyết cho chủ đề này, mà chúng ta dĩ nhiên sẽ không bao
giờ biết được là vào thời điểm nào trong quá trình tiến hóa của mình, con
người thực sự bắt đầu tin vào Chúa trời. Vừa bị mê hoặc vừa sợ hãi trước
môi sinh của mình, họ bắt đầu thần thánh hóa một thế lực khiến họ choáng
ngợp. Con người cũng cần phải gán một ý nghĩa cho điều bí ẩn của bình
minh và hoàng hôn, cho bí ẩn của các vị sao mọc nơi bầu trời phía trên đầu
họ, cho ma thuật thay đổi các mùa trong năm, thay đổi cảnh sắc biến đổi
theo mùa, cũng như cơ thể họ thay đổi theo thời gian, cho đến khi rốt cuộc
phải buộc cơ thể đó trút hơi thở cuối cùng. Vì thật thú vị khi nhận thấy
trong gần một trăm sáu mươi nước nơi các tác phẩm tranh vẽ trên hang
động được phát hiện, tất cả những bức họa này đều có điểm tương đồng.
Màu đỏ được sử dụng tràn lan, như một biểu tượng tuyệt đối của mối liên
hệ với các thế giới khác. Tại sao những người có mặt trong tranh, và dù họ
