một, sau đó là tất cả câu trả lời cho câu hỏi hai, và cứ như vậy. Như vậy, ông
đã loại bỏ được hiệu ứng đi đầu.
Đáng tiếc, mẹo này không phải lúc nào cũng áp dụng được cho mọi tình
huống. Chẳng hạn, khi tuyển dụng một nhân viên mới, bạn có nguy cơ gặp
phải một người giỏi gây ấn tượng lúc ban đầu. Lý tưởng nhất khi phỏng vấn
là bạn sắp xếp tất cả các ứng viên theo thứ tự và yêu cầu họ lần lượt trả lời
cùng một câu hỏi.
Giả sử bạn là thành viên trong ban quản trị một công ty. Vấn đề cần bàn
luận đã được đưa ra - một chủ đề mà bạn vẫn chưa có phán xét gì. Ý kiến
đầu tiên mà bạn nghe sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với đánh giá chung của
bạn. Điều tương tự cũng ứng với những người tham gia khác, một thực tế
mà bạn có thể khai thác: nếu như bạn có ý kiến, đừng ngại nói ra đầu tiên.
Như vậy, bạn sẽ tác động đến các đồng nghiệp nhiều hơn và thu hút họ về
phe của bạn. Tuy nhiên, nếu như bạn đang chủ trì một hội đồng, hãy luôn
hỏi ý kiến người tham gia theo thứ tự ngẫu nhiên sao cho không ai có lợi thế
hay bất lợi.
Hiệu ứng đi đầu không phải lúc nào cũng là nguồn cơn của một vấn đề;
“hiệu ứng mới nhất” đối lập cũng có tác động. Một thông tin càng mới thì
chúng ta càng dễ nhớ. Hiện tượng này xảy ra bởi vì ngăn lưu trữ ký ức ngắn
hạn của chúng ta có rất ít không gian trống. Khi một thông tin mới được lưu
trữ, một thông tin cũ bị loại bỏ để chừa chỗ cho nó.
Khi nào thì hiệu ứng đi đầu thế chỗ cho hiệu ứng mới nhất, hoặc ngược
lại? Nếu bạn phải đưa ra một quyết định ngay lập tức dựa trên hàng loạt thứ
“ấn tượng” (chẳng hạn như các phẩm chất, câu trả lời cho bài thi, vân vân),
thì hiệu ứng đi đầu có tác động mạnh hơn. Nhưng nếu hàng loạt ấn tượng ấy
đã được hình thành một thời gian, thì hiệu ứng mới nhất sẽ lấn át. Ví dụ, nếu
như bạn nghe một bài diễn văn từ vài tuần trước, bạn sẽ nhớ luận điểm cuối
cùng hoặc câu pha trò rõ ràng hơn những ấn tượng ban đầu.
Kết luận: Những ấn tượng ban đầu và gần nhất thường trội hơn, có nghĩa
là phần nội dung nằm ở khoảng giữa chỉ có tác động yếu ớt tới chúng ta.
Hãy cố gắng tránh đánh giá dựa trên ấn tượng ban đầu. Tôi cam đoan rằng
