86
XÂY DỰNG MỘT LÂU ĐÀI CỦA RIÊNG BẠN
Ghen tị
T
rong ba kịch bản sau, cái nào khiến bạn khó chịu nhất? (a) Lương của bạn
bè tăng. Lương bạn giữ nguyên như cũ. (b) Lương của họ giữ nguyên.
Lương của bạn cũng vậy. (c) Họ bị cắt giảm lương. Bạn cũng bị như vậy.
Nếu như bạn chọn A, đừng lo lắng, chuyện đó hoàn toàn bình thường: bạn
chỉ là một nạn nhân khác của con quái vật ghen tị.
Đây là câu chuyện của người Nga: một người nông dân tìm thấy một cây
đèn thần. Ông xoa vào nó, và bỗng đâu một vị thần xuất hiện hứa sẽ ban cho
ông một điều ước. Người nông dân bèn suy nghĩ một lúc. Cuối cùng, ông
nói: “Hàng xóm của tôi có một con bò mà tôi không có con nào cả. Tôi hy
vọng con bò đó bị đột tử.”
Nghe thì có vẻ ngu ngốc, nhưng có khi bạn vẫn đồng cảm được với người
nông dân kia. Hãy thừa nhận đi: một suy nghĩ tương tự ắt đã đến với bạn vào
một lúc nào đó trong đời. Hãy hình dung đồng nghiệp của bạn kiếm được
một khoản tiền thưởng lớn mà bạn thì chỉ được trao giấy chứng nhận tượng
trưng. Bạn liền cảm thấy ghen tị. Tâm trạng này tạo ra hàng loạt hành vi vô
lý: bạn từ chối tiếp tục giúp đỡ anh ta, phá hỏng các kế hoạch của anh ta,
thậm chí còn chọc thủng lốp chiếc xe Porsche của anh không biết chừng. Và
bạn ngấm ngầm vui sướng khi anh ta bị gãy chân trong lúc chơi trượt tuyết.
Trong mọi hình thái cảm xúc, ghen tị là thứ cảm xúc ngốc nghếch nhất.
Vì sao? Chính bởi dập tắt nó là điều tương đối dễ dàng. Nó khác với cơn
giận dữ, nỗi buồn, hoặc nỗi sợ hãi. “Ghen tị là thói xấu ngu ngốc nhất, vì
người ta chẳng đạt được điều gì từ đó cả,” Balzac đã viết như vậy. Nói ngắn