anh em họ cổ điển của nó - đã trỗi dậy từ sự ra đời của các điệu blue (xanh).
Ellsworth Kelly, họa sĩ điền dã của những năm 60 của thế kỉ hai mươi, đã đưa
ra một sự công nhận muộn màng về trật tự đảo ngược của quang phổ. Năm
1966, trong tác phẩm thể hiện hình ảnh quen thuộc của cầu vồng, mang tên
Lam, Lục, Vàng, Da cam, Đỏ, ông đã vẽ màu xanh lam ở phía bên phải và đỏ ở
bên trái. Sự thay đổi nghệ thuật tế nhị này là kết quả của việc đảo ngược hoàn
toàn trong nhận thức của chúng ta về màu xanh.
Một năm sau khi Matisse vẽ nên bầu trời xanh đến ngỡ ngàng của mình
trong Vũ điệu, Einstein cuối cùng đã giải được bài toán làm đau đầu các nhà
khoa học hàng bao thế kỉ, bài toán của câu hỏi vô cùng cơ bản: tại sao bầu trời
lại xanh? Câu hỏi ấy đã trôi đi không được trả lời qua nhiều thế hệ các nhà vật
lí, dù không hề thiếu các nỗ lực để giải đáp. Năm 1910, dựa trên công trình của
Huân tước John Raleigh, Einstein đã cho xuất bản một bài báo về “màu trắng
đục tới hạn”, bằng các phương trình chi tiết và phức tạp, ông đã giải thích cơ
sở vật lí của hiện tượng bầu trời có màu xanh.
Mattisse, nhà tạo màu sắc lão luyện, vui đắm trong sự sung mãn của ánh
sáng đa màu. Einstein, con người như bị bỏ bùa mê vừa uyên bác vừa thơ ngây,
đã vĩnh viễn thay đổi khuôn thức của tâm trí chúng ta, bởi niềm tò mò bất tận
của ông về ánh sáng và màu sắc. Cả hai theo cách riêng của mình đều đã giúp
ánh sáng giành được vương miện làm người thừa kế chính đáng ngôi vị chúa tể
của thực tại.
