chúng trong không gian hai chiều quy ước: trên và dưới, trái và phải. Tuy
nhiên, trong quá trình sáng tạo nên các tác phẩm đó, Pollock đã không tuân thủ
thứ định hướng thông thường kiểu như vậy. Ông đã không quan tâm đến việc
tạo ra một “vật” tồn tại trong bối cảnh một không gian đồng nhất và thời gian
tuyến tính. Giống như Monet, ông muốn chộp được khoảnh khắc của cái bây
giờ. Đó cũng là cái bây giờ mà Einstein đã mô tả đang nở phồng lên như một
quả khinh khí cầu căng đầy hơi nóng ở vận tốc gần với c, xóa nhòa hết quá khứ
lẫn tương lai. Monet, người nghệ sĩ đầu tiên của thuyết tương đối, đã chặn
đứng lại cái bây giờ, giống như Einstein, nhà vật lí đầu tiên của thuyết tương
đối, đã làm, Monet tập trung vào khoảnh khắc mong manh trước mắt ông,
Pollock cũng vậy. Nhưng thay cho việc thể hiện cái mình đã nhìn thấy như
Monet đã làm, thì Pollock ghi lại cái mình đã thực hiện.
Bức họa đã hoàn chỉnh - một “vật” - từ trước đến giờ luôn là mục tiêu của
nghệ thuật: một vật thể tĩnh, kết quả từ một loạt các chuyển động nhỏ vất vả do
một nghệ sĩ thực hiện trong một khoảng thời gian, cầm trong tay một cây cọ
vẽ. Khác với tất cả những nghệ sĩ trước đó, Pollock muốn truyền tải cái chuyển
động vật lí thực tế của cổ tay người nghệ sĩ lên nền tranh. Vì vậy, ông đã xây
dựng nên một loại hình nghệ thuật không quan tâm lắm đến việc thể hiện một
hình ảnh nào đó, mà chỉ tập trung vào việc minh họa cái khoảnh khắc không
nhìn thấy của quá trình sáng tạo. Ví dụ, trong bức Số 26A: Đen và Trắng
(1948) (Hình 17.1) chính bản thân quá trình vẽ trở thành đối tượng của nghệ
thuật.
Giải pháp của Pollock thật đầy hứng khởi. Thay cho việc sử dụng một cây
bút lông, chấm các đốm màu nhỏ lên một nền vải khô, ông đã bỏ hoàn toàn
không dùng đến bút vẽ. Ông phóng đại những chuyển động tinh tế, tỉ mỉ của
bàn tay họa sĩ thành một điệu múa toàn thân mê muội, cuồng dại, xảy ra ở mép
các khung tranh khổng lồ của ông và chênh vênh trên cái vách dựng đứng của
sự tỉnh táo của ông. Quăng, đảo, té, để sơn nhỏ giọt tong tong từ thân thể điên
cuồng của mình, Pollock đã diễn lại điệu múa Sáng tạo nên vũ trụ của thần
Shiva. Cái nổi lên sau đó là một bức tranh cát bằng màu dầu và men, không
phải là bức vẽ một “vật”, mà đúng hơn là một bản ghi lại những chuyển động
tâm họa học tràn trề năng lượng mà Pollock đã thực hiện tại khoảnh khắc của
cái bây giờ. Vệt màu nhỏ giọt của ông mang một độ co dãn mới lạ, điểm đầu
