không. Ấy vậy mà lối viết tượng thanh, khởi thủy chỉ là một hình thức nghệ
thuật sáng tạo mới mẻ, chính là tiền thân của bảng chữ cái.
Vào những năm 60 của thế kỉ hai mươi, các trào lưu nghệ thuật khác nhau
đã nổ bùng ra như những ngọn nến La Mã. Nhiều trào lưu tiếp tục sản sinh ra
các ẩn dụ nghệ thuật kinh ngạc về các nét đặc thù trong những phương trình
của Einstein. Thậm chí Andy Warhol lập dị cũng thể hiện những ý tưởng của
các nhà vật lí. Đối với một số người, thật khó có thể tiếp nhận tác phẩm của
Warhol một cách nghiêm túc, vì cái cách ông sử dụng các nhãn hiệu thương
mại, đồng thời cũng vì tai tiếng của ông về máu mê kinh doanh đến thô thiển.
Tuy nhiên, một vài tác phẩm của ông lại hòa nhịp với các ý niệm của thuyết
tương đối.
Ví dụ, Warhol đã coi chiếc máy quay phim là một con mắt nhìn có trí nhớ
nằm ngoài bộ não của ông. Sử dụng nó đúng như là một thiết bị ghi hình, ông
đã tạo ra các bộ phim theo đúng kiểu ghi lại hình ảnh, khiến chúng trở thành
các bài tập về tính buồn tẻ, đơn điệu. Với một trong những bộ phim ấy, dài tám
tiếng, tiêu cự cố định, quay tòa nhà Empire State ở New York, ông đã ghi lại
một phần của một ngày cuộc đời cái danh thắng bất động này mà không hề
thay đổi góc quay. Trừ hình ảnh một chiếc máy bay nào đó thi thoảng xuất hiện
vụt qua trên nền phía sau, còn lại hầu như không thấy có gì nhúc nhích. Những
vật duy nhất có biến đổi là các bóng nắng, chậm chạp thay đổi theo chuyển
động của mặt trời trên vòm trời.
Thoạt nhìn, tác phẩm này có vẻ như chẳng có ý nghĩa gì cả, nhưng suy ngẫm
kĩ hơn, thì ta thấy rằng Warhol thật ra đang tiếp tục truyền thống đã bắt đầu từ
Monet, người đầu tiên đưa thời gian thay đổi vào trong không gian hình học
của hội họa ảo giác. Bộ phim của Warhol, phải công nhận là một phép chứng
minh bằng phản chứng không thể bác bỏ được, là sự phát triển tỉ mỉ các khung
thời gian mà Monet đã chộp được trong loạt tranh bốn mươi hai bức của ông
về lối vào Nhà thờ lớn ở Rouen. Ở trong cả hai tác phẩm, các nghệ sĩ đã sử
dụng những điều kiện khí quyển tinh tế để làm thay đổi vẻ bên ngoài của hai
tòa cấu trúc bằng đá trơ trơ giống nhau này.
Mỗi tác phẩm đều bắt người xem phải nghĩ ngợi về sự tồn tại của các vật thể
trong cả thời gian lẫn không gian.
