thì các họa sĩ cũng bắt đầu dựa trên các tập phác họa của mình và các nhà khoa
học thì ghi lại những quan sát của họ trong các cuốn sổ nhật kí nghiên cứu,
Leonardo và Alberti viết nhiều chuyên luận dành cho họa sĩ trẻ về chủ đề khoa
học và toán học của hội họa, thúc giục họ phải sử dụng các năng lực quan sát
của mình và nghiên cứu các đề tài từ tự nhiên, chứ không phải từ trí tưởng
tượng. Trong khi đó, Francis Bacon đã phác ra một phương pháp mới để
nghiên cứu khoa học, cũng dựa trên việc đo lường chính xác từ quan sát trực
tiếp. Và những thuật ngữ đo lường cũng đã xuất hiện trong kho từng vựng mới
mẻ của âm nhạc. Các từ như “âm giai”, “nhịp”, “gam”, “các bè” và “đoạn/phân
đoạn” đã được dùng trong âm nhạc như kiểu chúng được dùng trong khoa
học
.
Âm nhạc, hội họa và vật lí còn chung nhau nhiều điểm tương đồng quan
trọng khác, trong đó điểm chủ yếu là tổ chức của ba loại hình này đều dựa trên
một giao cắt của phương thẳng đứng với phương nằm ngang. Chẳng bao lâu
sau khi các họa sĩ bắt đầu vạch ra những tọa độ dọc và ngang, cơ sở của phép
phối cảnh, thì các nhà soạn nhạc cũng hoàn thiện các tọa độ của phép kí âm, sử
dụng các dòng cao độ ngang và khuông nhịp đứng. Gần như đồng thời, các nhà
khoa học cũng đã được trợ giúp lớn lao trong công việc của mình, qua việc sử
dụng rộng rãi các đồ thị khoa học để biểu diễn các hàm số dựa trên trục tung
và trục hoành - mà nếu không có chúng, thì người ta không bao giờ hình dung
ra nổi.
Một điểm quan sát ưu tiên đơn nhất đã trở thành căn bản đối với cả ba ngành
này. Trong hội họa phối cảnh, toàn bộ nền vải được thiết kế dành cho sự quan
sát của một người xem thụ động, đứng ở một điểm yêu thích cách xa một vài
thước phía trước bức tranh. Trong vật lí, một thực tại bên ngoài có thể đo được
bởi người quan sát nhìn nó qua một ống kính viễn vọng tại một điểm ưu thế ở
trạng thái nghỉ tuyệt đối. Trong âm nhạc, nguyên lí về điểm quan sát đơn nhất
ấy được thể hiện dưới dạng âm điệu.
Khả năng của âm điệu có thể thống nhất một bản nhạc được phát hiện ra từ
phản ứng với sự quá phong phú hoa mĩ của phức điệu - cái đã làm biến đổi hẳn
âm nhạc trong giai đoạn cuối của thời kì Trung cổ và đạt tới đỉnh điểm của nó
ở thời Phục hưng. Do các nhà soạn nhạc cứ ngày càng cố gắng tạo ra những tác
phẩm phức tạp hơn, nên âm nhạc trở nên ngày càng rời ra từng mảng. Đến cuối
