người hàng xóm liền tập hợp ngoài cửa nhà Thabang và dùng nồi niêu
xoong chảo đập ầm ầm. Họ không nói một lời nào và chỉ đập nồi niêu ầm
ĩ.” Khi đó, Thabang cảm thấy xấu hổ và bắt đầu thay đổi hành vi của mình.
Điều xảy ra sau đó hoàn toàn nằm ngoài sự mong đợi. Người dân Nam
Phi khi nghe tiếng một ông chồng đánh vợ ở bên kia bức tường liền lập tức
đến đứng trước cửa nhà hàng xóm và đập nồi niêu ầm ĩ.
Sức mạnh của mô hình trải nghiệm đã phát huy sự màu nhiệm. Thông
điệp được truyền đi. Đàn ông không được phép đánh đập phụ nữ như trước
nữa. Hành vi bạo hành được ủng hộ bằng sự im lặng tập thể không còn
được chấp nhận nữa.
Từ câu chuyện trên, ta có thể rút ra một công cụ xoay chuyển: nếu hành
vi xấu được một nhóm người ủng hộ thì chính họ mới cần thay đổi hành vi
đó. Trong nghiên cứu trên, những người hàng xóm là những người phải tạo
ra sự thay đổi vì chính họ đã để yên cho hành vi ngược đãi trơ tráo kia tiếp
diễn.
Đó cũng là cách giúp Mike xóa bỏ được biệt danh “con gà dự án”. Anh
đã thử giải quyết vấn đề bằng cách đối đầu với những nhân viên như Jess
mà không chú ý tới vai trò của các nhà quản lý, giám đốc và những người
khác. Khi thấy thiếu hụt điều gì, anh lập tức thay đổi chiến thuật. Anh yêu
cầu phòng đào tạo nhân sự giúp nhân viên học cách thảo luận cởi mở
những vấn đề của dự án. Sau đó, anh giao nhiệm vụ giảng dạy cho các nhà
lãnh đạo của công ty. Trong phút chốc, sáng kiến này đã làm thay đổi mọi
thứ.
Cứ hai tuần một lần, vị giám đốc, trước đó bài trừ sự thẳng thắn, lại đứng
lớp giảng về cách lên tiếng thảo luận về một vấn đề rủi ro. Trong hai buổi
đầu, Jess chỉ thụ động ngồi nghe và hoài nghi. Buổi thứ ba, anh bày tỏ sự
quan tâm của mình với vị giám đốc. Trong lớp học, vị giám đốc cảm thấy
có trách nhiệm trả lời ngay câu hỏi của anh. Đến buổi thứ sáu, nhiều người
trong lớp học bắt đầu lên tiếng. Và chỉ trong vài tháng, những quy tắc mới
xuất hiện và hành vi mang tính quyết định của Mike – dũng cảm trước mọi
