vài tuần và sau đó tiến hành những thay đổi giúp họ trở lại cuộc sống bình
thường. Những bệnh nhân của chứng béo phì đột ngột thay đổi những thói
quen xấu.
Một nghiên cứu kinh điển của Bandura cho thấy hành vi của con người
có thể bị tác động mạnh như thế nào chỉ nhờ quan sát những người khác. Ý
tưởng này được đưa ra khi hầu hết các nhà tâm lý học đương đại khác đều
tin rằng hành vi của con người bị tác động bởi những thành công hay thất
bại đã trải qua. Đó là thời kỳ của chủ nghĩa hành vi khắt khe. Nhưng chính
sự tò mò cao độ về phương pháp thay đổi hành vi của con người đã khiến
Bandura cảm thấy không còn kiên nhẫn với những lời giải thích đơn giản
kia. Ông quyết định rẽ sang một hướng khác hẳn với lề lối giáo điều truyền
thống và thực hiện cuộc hành hương tới một lý thuyết mới mẻ và đầy sức
thuyết phục.
Bandura cho rằng cần nghiên cứu xem có phải thanh thiếu niên nhiễm
hành động bạo lực từ các nhân vật trong phim hay không. Để xác định
những tác động của bạo lực trên truyền hình, Bandura và nhóm sinh viên
của ông quan sát rất kỹ những em bé mầm non chơi đùa trong một căn
phòng nhỏ có rất nhiều đồ chơi như búp bê, bếp lò, bóng, v.v... trong đó có
con búp bê Bobo bằng nhựa được gắn một quả tạ ở bên dưới. Nếu bạn đấm
vào mũi búp bê, nó sẽ nảy ngược trở lại để bạn tiếp tục đấm.
Nếu để tự do, các em sẽ chơi với nhiều loại đồ chơi khác nhau và thỉnh
thoảng mới đấm Bobo một cái. Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu các nhà
nghiên cứu làm mẫu một hành vi bạo lực mới mẻ nào đó trước các em?
Liệu chúng có làm theo chỉ bằng cách quan sát hành vi ấy? Để trả lời câu
hỏi trên, Bandura cho các em xem đoạn phim ngắn chiếu cảnh một phụ nữ
thực hiện một hành vi bạo lực. Người phụ nữ đập liên tiếp Bobo bằng một
cái búa. Cô ta quăng búp bê lên không trung, đá liên tiếp, rồi sau cùng ngồi
lên và đè bẹp con búp bê.
Ngay sau khi xem xong phim, các em được đưa trở lại phòng đồ chơi.
Liệu hành động mẫu đơn giản ấy có thể làm thay đổi hành vi của con
người? Hãy xem một đoạn phim thu cuộc thí nghiệm để có câu trả lời. Một
