mới nhất mà mình ưa thích. Điều này chỉ diễn ra cho đến khi con gái bạn có
đủ tiền mua băng trò chơi.
Sau một thời gian, bạn cho rằng việc tặng thưởng khích lệ như thế là đủ,
và tin rằng điều thú vị trong các tác phẩm văn học nổi tiếng thế giới mới
chính là món quà quý giá đối với cô con gái. Bạn không khích lệ con bằng
cách cho tiền nữa, vì chắc mẩm rằng sự khích lệ của mình đã giúp cô bé
hình thành thói quen đọc sách. Bạn tin chắc rằng dù không còn sự khích lệ,
con gái bạn vẫn say mê đọc những tác phẩm mới nhất của các tác giả yêu
thích.
Tuy nhiên, kế hoạch dường như hoàn hảo của bạn lại thất bại. Ngay khi
bạn không thưởng tiền nữa, ngay lập tức cô bé sẽ chuyển sang chơi trò chơi
điện tử và ít đọc sách hơn cả lúc bạn chưa áp dụng hình thức thưởng. Rõ
ràng, cô bé chỉ tìm cách kiếm tiền mua băng trò chơi còn sự khích lệ của
bạn không đem lại kết quả như mong đợi. Con gái bạn cũng giống như rất
nhiều những đứa trẻ khác. Vậy có phải bạn và tiến sĩ Lepper đã sai lầm?
“Giả thuyết về sự biện hộ quá mức” được xem như lời giải thích cho
hiện tượng này. Giả thuyết này cho biết nếu ai đó nhận được phần thưởng
khi làm việc mình yêu thích, họ sẽ đưa ra kết luận tương tự như những
người ngoài cuộc đang đứng quan sát họ hành động. Họ biết rằng mình
được nhận phần thưởng đặc biệt cho công việc đang làm. Vì vậy, họ làm
việc chỉ với mục đích nhận thưởng. Và điều tồi tệ sẽ đến! Khi không còn
phần thưởng nữa, họ cho rằng công việc đó không hề thú vị như đánh giá
trước đây. Do vậy, họ sẽ không thực hiện thường xuyên nữa.
Nhìn chung, mọi người đều cảm thấy vui mừng nếu được khen thưởng
khi tham gia bất cứ hoạt động nào. Bạn rất thích chơi đàn hạc và được
người hàng xóm mời biểu diễn trong tiệc cưới con trai anh ta với món tiền
khá lớn. Bạn thích chơi nhạc, bạn thích được tham dự bữa tiệc và bạn cảm
thấy phấn chấn khi được trả tiền cho công việc bạn say mê. Bạn không thể
tin rằng mình lại may mắn như thế. Với bạn, việc nhận tiền để làm công
việc mình yêu thích cũng không làm giảm bớt cảm giác yêu thích của mình
đối với công việc đó.
