Bởi vậy, nhà đó in năm ngàn cuốn Kiều, mới một tháng đã bán
hết, lần sau đánh bạo in gấp đôi, không ngờ vẫn không đủ bán, lại
phải in thêm.
Xuấn bản lấy, bạn phải đảm đương hết những công việc kể trên,
song khéo tổ chức thì không tốn thì giờ cho lắm, mỗi ngày chỉ bỏ vài
ba giờ là một năm có thể xuất bản được sáu cuốn.
Nhưng tôi xin dặn kỹ bạn điều nầy: nếu bạn chưa được nhiều độc
giả biết đến mà lại chỉ viết được một cuốn thì đừng nên xuất bản lấy;
các nhà phát hành không chịu mua sách của bạn đâu, bạn phải gởi
bán và thu tiền sẽ rất chậm. Tôi đã biết ba trường hợp như vậy: một
tập thơ, một tiểu thuyết, một cuốn khảo cứu đều có giá trị mà hai
năm mới thu đủ vốn chỉ vì xuất bản lẻ loi.
Muốn thành công, ta phải gom ít nhất năm sáu tác phẩm có giá
trị, dễ bán (vừa của ta, vừa của những bạn thân) kiếm được một số
vốn khoảng sáu chục ngàn đồng
, đặt tên cho nhà xuất bản rồi
xuất bản đều đều hai tháng một cuốn, như vậy các nhà phát hành
mới lưu ý tới và chịu mua sách của ta. Đã xuất bản được sáu cuốn
mà bán đều đều không ế thì ta khỏi phải thêm vốn nữa, số tiền bán
sách đủ làm vốn luân chuyển để cho ta xuất bản thêm và có món chi
tiêu hàng tháng.
*
Tôi biết ít nhà văn có đủ những điều kiện ấy để xuất bản lấy tác
phẩm của mình. Khó lắm. Nhưng càng khó càng phải rán. Ta đã
nhất định lựa nghề cầm bút thì phải dự bị từ trước mà tổ chức đời
sống của ta. Làm một nghề thứ nhì để sống, dành dụm mỗi năm một
số tiền, viết trước vài ba tác phẩm, tìm bạn cùng chí hướng cùng
hăng hái theo đuổi một mục đích, thì trong năm năm, có khi sớm
hơn, là ta đã làm chủ một nhà xuất bản nho nhỏ được rồi.
Xã hội có rất nhiều cái bất công. Kẻ rút ruột ra viết một cuốn sách
hàng năm, sáu tháng chỉ được lãnh 10% giá bán; còn kẻ có vài chục
ngàn bỏ ra làm vốn, mỗi ngày trông nom công việc in, bán độ một,
