- Nhà viết sách khảo-cứu
- Ký giả
Nhà thơ thì khỏi phải xét tình-cảnh của họ. Nếu họ không có cha
mẹ, vợ con, anh em, bạn-bè để nương tựa, lại chỉ chuyên làm thơ mà
hòng bán thơ để sống thì họ điên, thật là điên. Xin hỏi bạn, thơ bán
cho ai? Cho nhà xuất-bản ư? Không một nhà nào chịu mua cả. Vũ
Hoàng Chương là một trong những thi-nhân có danh nhất mà cũng
còn phải sống về nghề dạy học và bạn nên biết tập “Rừng phong”
của ông xuất-bản hồi năm ngoái, không phải nhà xuất-bản bỏ tiền in
đâu.
Còn nếu đem thơ bán cho nhà báo ư? Thì mỗi tuần mỗi nhà báo
nhận được hàng chục, hàng trăm bài thơ của các thi sĩ trong các văn-
đoàn A, B, C… gởi lại yêu-cầu, khẩn-khoản xin đăng, nhà soạn phải
liệng vào sọt rác từng xấp, từng xấp, chỉ giữ lại vài ba bài đăng “vì
tình”; như vậy thì còn ai dại gì bỏ tiền ra mà mua?
Nếu có người nào thấy thơ mình được đăng mà đòi tiền nhuận
bút – tôi tưởng thời này ít ai lại khùng như vậy – thì toà soạn sẽ nói
thẳng vào mặt người đó rằng: “Anh đừng nên lầm tưởng rằng anh
có tài. Đăng thơ anh là chúng tôi muốn khuyến khích anh, quảng cáo
giùm tên cho anh đấy. Đáng lẽ anh phải trả tiền quảng cáo cho
chúng tôi, chứ còn đòi tiền nhuận bút nữa ư?
Toà báo nào nhã nhặn lắm thì mới gởi tặng cho “thi hữu” đó một
số báo. Nhưng ở Sài gòn này, bận việc như các ông chủ nhiệm, chủ
bút, thì đã có mấy ông dư thì giờ mà nghĩ đến vấn đề “tình cảm” ấy.
Tốt hơn là thi sĩ nên lại sập báo mua thì chắc hơn, mua mươi số để
tặng ít bạn bè.
Kịch cũng khó bán như thơ, nhất là lọai kịch thơ. Kịch của bạn
nếu có vui, có chút ít nghệ thuật, và đừng dài quá thì nhà báo có thể
đăng giúp bạn được. Ấy là chỗ nể nang lắm đấy. Còn như muốn
xuất bản, bạn phải tự bỏ vốn ra như ông Vũ đình Long. Tất nhiên là
bạn không cần lợi, tôi vẫn biết.
