này đã sớm thất bại trong chính xã hội Sumer, và chỉ đơm hoa kết trái ở nơi
khác.
Các nam thần và nữ thần Sumer có những sự nghiệp và chuyến đi
trước mắt họ, và một nét lý thú trong lịch sử về các vị thần là thay đổi tầm
quan trọng tương đối. Trong phiên bản thờ song thần của người Hittite,
hình nữ thần có vẻ nhỏ lại và làm lu mờ hình thần đóng vai con trai hay
người tình đối với nàng. Đứng bên Cybele-Ishtar, Attis-Tammuz bị thu nhỏ
tới mức tầm thường; và trong điện thờ đứng tách biệt theo hướng Tây Bắc,
Nerthus-Ishtar dường như đứng uy nghi một mình. Nhưng trong chuyến
hành trình hướng Tây Nam đến Syria và Ai Cập của song thần, Tammuz
ngày càng quan trọng, còn Ishtar lu mờ dần. Người Atargati thờ từ thần
Bambyce đến thần Ascalon dường như đã là Ishtar đòi được tôn trọng do
đóng vai bạn tình của Attis. Ở Ai Cập, Osiris-Tammuz làm lu mờ vợ kiêm
em gái Isis, đến phiên Isis làm lu mờ Osiris khi liên tiếp giành được quyền
lực trong trái tim của tầng lớp bị trị quốc nội Hy Lạp. Phiên bản về lòng
trung thành của người Sumer (trong đó thần hấp hối, chứ không phải nữ
thần khóc thương, là hình ảnh tập trung vào lòng mộ đạo của người thờ
cúng) dường như đã truyền bá đến các tộc người rợ ở Scandinavia, nơi
Balder-Tammuz được mệnh danh là “chúa tể”, còn Nanna vẫn giữ tên riêng
của “thánh mẫu” của người Sumer.
(3) TẦNG LỚP BỊ TRỊ QUỐC NỘI CỦA THẾ GIỚI PHƯƠNG
TÂY
Liệu những hiện tượng đặc trưng có tái diễn trong lịch sử phương Tây
hay không? Khi đi tìm bằng chứng về sự tồn tại của tầng lớp bị trị phương
Tây, chúng ta bắt gặp vô số điều đáng hổ thẹn.
Xã hội phương Tây đã nhờ đến một trong những nguồn tuyển mộ trên
quy mô lớn cho tầng lớp bị trị quốc nội. Nguồn nhân lực của không ít hơn
10 nền văn minh đang sụp đổ bị cưỡng bách tới xã hội phương Tây trong
suốt 400 năm qua; quá trình tiêu chuẩn hóa đã làm lu mờ những đặc trưng
từng một thời giúp phân biệt dân hỗn tạp với nhau. Xã hội chúng ta không
