thung lũng sông Nile. Nó cũng được phát tán xa hơn nữa về phía tây, từ
thung lũng sông Nile vào vùng lãnh thổ của ngôn ngữ Berber, nơi hiện nay
nó được sử dụng vượt qua cả bờ Bắc Phi của Đại Tây Dương và bờ bắc của
hồ Chad.
Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ được phát tán trên nhiều vùng rìa thảo nguyên Á-
Âu và hiện nay được sử dụng - với tư cách là thổ ngữ - trên một vùng rộng
lớn thuộc lãnh thổ Trung Á, kéo dài từ bờ đông biển Caspian tới Lob Nor
và từ vách phía nam của cao nguyên Iran tới mặt tây của dãy núi Altai.
Khu vực phân bố hiện nay của họ ngôn ngữ Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp cho
ta chìa khóa của khu vực phân bố của họ ngôn ngữ Ấn-Âu hiện nay (như
tên của nó cho biết), vốn đã bị phân chia một cách lạ lùng thành hai khu
vực địa lý phân lập, một ở châu Âu và một ở Iran và Ấn Độ. Bản đồ ngôn
ngữ Ấn-Âu sẽ trở nên dễ hiểu, nếu chúng ta công nhận các ngôn ngữ thuộc
họ này ban đầu được truyền bá bởi những người du mục làm chủ thảo
nguyên Á-Âu trước khi những người truyền bá tiếng Thổ Nhĩ Kỳ đến cư
ngụ ở đó. Cả Âu châu lẫn Iran đều có “bờ biển” trên thảo nguyên Á-Âu, và
đại dương khô hạn vĩ đại này là trung gian giao tiếp tự nhiên giữa chúng.
Điểm khác biệt duy nhất giữa trường hợp này với ba trường hợp trước là ở
đây, nhóm ngôn ngữ Ấn-Âu đã đánh mất vị trí của mình trên khu vực thảo
nguyên chia cắt ở giữa mà nó đã từng băng qua trong quá khứ.
