lục được tháo gỡ, mà không có câu hỏi nào khác được đặt thêm, coi như đó
là một nguyên tắc cơ bản và mục tiêu lâu dài trong chính sách đối ngoại
của nước Anh.
Nhưng ba lực lượng thiểu số địa phương này không có địa vị giống
như nhau để cho một hiệu quả như nhau từ chính sách chung của cuộc thoái
lui. Núi non của Thụy Sĩ và những con đê của Hà Lan kém hiệu quả hơn so
với eo biển Anh quốc trong vai trò của một chiếc bình phong. Người Hà
Lan chưa bao giờ phục hồi hoàn toàn từ các cuộc chiến tranh với Louis
XIV, và cả Hà Lan lẫn Thụy Sĩ đều từng có thời gian bị nuốt chửng trong
đế chế của Napoleon. Vả lại, Thụy Sĩ và Hà Lan còn bị khiếm khuyết ở
một khía cạnh khác trong việc tìm kiếm giải pháp cho vấn đề mà chúng ta
đã trình bày ở trên. Cả hai đều không phải là các chính quyền quốc gia tập
quyền mà chỉ là những sự kết hợp lỏng lẻo giữa các bang và thành phố. Do
vậy mà chính nước Anh, và sau khi khối liên hiệp ra đời vào năm 1707, là
vương quốc Liên hiệp Anh-Scotland, sẽ đóng vai chính trong chương thứ
ba của Lịch sử Cơ Đốc Tây phương, vai trò mà Ý đã giành được trong
chương thứ hai.
Cần lưu ý rằng, bản thân nước Ý cũng đã bắt đầu cảm thấy cần phải
nới rộng giới hạn của đơn vị chính quyền thành phố, và đến cuối thời kỳ
thoái lui của nó, sau một loạt các hành động chinh phạt, số lượng chính
quyền thành phố độc lập đã giảm từ 70 hoặc 80 xuống chỉ còn khoảng tám
hoặc mười thể chế kết hợp lớn hơn. Nhưng kết quả này vẫn chưa thỏa đáng
theo hai khía cạnh. Thứ nhất, những đơn vị chính trị mới này, mặc dù có
lớn hơn so với các chính quyền thành phố trước kia, nhưng vẫn quá nhỏ để
có thể tự giữ mình trước những “người rợ” khi thời kỳ xâm lược của họ bắt
đầu. Thứ hai, hình thức chính quyền tồn tại trong những đơn vị chính trị
mới này luôn luôn là chuyên quyền bạo lực, và ưu điểm chính trị của hệ
thống chính quyền thành phố đã không còn. Chính trong giai đoạn cuối
này, hệ thống chuyên quyền Italy đã vượt dãy Alps và sẵn sàng được áp
dụng cho những đơn vị chính trị lớn hơn ở phía bên kia dãy núi – chính
quyền Hapsburg ở Tây Ban Nha, Valois và Bourbon ở Pháp, vương triều
