một khái niệm thống nhất đang được mở rộng và đào sâu, khởi đầu với việc
mở rộng tầm nhìn về sự thống nhất của nhân loại, thông qua sự thống nhất
vũ trụ, để hướng tới sự thống nhất của Thượng Đế.
Nếu chúng ta tiếp tục chuyển tiếp, lần thứ ba, sang lĩnh vực lối sống,
chúng ta cũng sẽ gặp hai cặp phản ứng đối chọi nhau, nhưng trên bình diện
này, bức tranh được hình thành từ khuôn mẫu có sẵn của ba khía cạnh. Thứ
nhất, các chọn lựa thay thế vận động đặc trưng của giai đoạn phát triển là
những biến tướng của chính vận động đó hơn là thay thế nó. Thứ hai, cả hai
cặp chọn lựa đều là biến tướng của cùng một vận động – vận động mà
chúng ta đã mô tả là sự dịch chuyển phạm vi hoạt động từ thế giới vĩ mô
sang thế giới vi mô. Thứ ba, hai cặp chọn lựa này được phân biệt với nhau
qua sự khác biệt đủ sâu sắc để tránh được sự trùng lặp. Một cặp có khuynh
hướng phản ứng mãnh liệt; còn cặp kia phản ứng nhẹ nhàng. Đối với cặp
phản ứng mãnh liệt, phản ứng tiêu cực có thể được mô tả là chủ nghĩa hoài
cổ và phản ứng tích cực là chủ nghĩa vị lai; đối với cặp nhẹ nhàng, phản
ứng tiêu cực có thể được mô tả qua sự ẩn cư còn phản ứng tích cực là phép
biến hình.
Chủ nghĩa hoài cổ và vị lai là những nỗ lực trái ngược nhau nhằm thay
thế một sự chuyển đổi đơn thuần về chiều thời gian thành một sự chuyển
đổi phạm vi hoạt động từ bình diện tinh thần này sang bình diện tinh thần
khác vốn là vận động đặc trưng của quá trình phát triển. Trong cả hai lối
sống này, nỗ lực sống trong thế giới vi mô thay vì thế giới vĩ mô đều bị từ
bỏ để theo đuổi một thế giới hoàn hảo Utopia để có thể đạt tới – giả sử rằng
nó có thể được tìm thấy trong “thế giới thật” – mà không cần phải trải qua
bất kỳ thách thức nào về việc thay đổi phạm vi tinh thần. Thế giới Utopia
này được dự định sẽ làm nhiệm vụ của một “thế giới khác”; nhưng nó chỉ là
“thế giới khác” trong sự nông cạn và cảm giác bất mãn về sự phủ định thế
giới vĩ mô trong trạng thái hiện tại của nó, ngay lúc này và ngay ở đây.
Linh hồn dự định thực hiện điều cần thiết bằng cách di chuyển từ tình trạng
tan rã hiện tại của xã hội tới mục tiêu đơn giản là một tình trạng đã từng trải
