đang cầu khẩn. Xúc động sâu sắc trước cử chỉ và nước mắt ròng ròng của
tôi, ông ta nhận che chở tôi. Ông nói sẽ làm cho kẻ nào định gây hại cho tôi
sẽ phải hối hận. Ông ta còn vuốt ve tôi rất lâu. Về phía mình, bởi vì không
nói được ra lời, tôi đành tìm cách để qua cử chỉ, biểu lộ lòng biết ơn.
Sau đợt biển lặng, gió nổi lên không mạnh nhưng kéo dài. Suốt năm mươi
ngày gió không đổi hướng, giúp chúng tôi cập bến thuận lợi một thành phố
đẹp rất đông dân và buôn bán sầm uất. Tàu neo lại đấy. Thành phố ấy rất
quan trọng vì chính là kinh đô của một quốc gia hùng mạnh.
Chiếc tàu của chúng tôi nhanh chóng bị vô số những chiếc thuyền con đến
vây quanh. Những chiếc thuyền này chở đầy những người, hoặc đến chào
mừng bạn bè thân thuộc mới tới, hoặc đến hỏi thăm tin tức những người ở
các nơi tàu vừa rời bến. Cũng có nhiều người đến chỉ để xem một chiếc tàu
từ xa mới đến cho thỏa sự tò mò mà thôi.
Trong số người này có mấy ông quan muốn nhân danh hoàng đế nói
chuyện với các nhà buôn trên tàu. Các nhà buôn đến ra mắt. Một quan nói:
“Hoàng đế chúng tôi giao cho chúng tôi nhiệm vụ biểu lộ lòng vui mừng của
Người trước việc các vị đến đây. Người mong các vị vui lòng viết lên cuộn
giấy mỗi người vài ba dòng chữ.
Để các vị hiểu ý định của hoàng thượng, tôi xin trình bày thêm là Người
có một tể tướng vừa rất có năng lực xử lý các công việc vừa viết chữ cực kỳ
hoàn hảo. Vị đại thần ấy vừa qua đời cách đây mấy ngày. Hoàng đế chúng
tôi rất buồn, và bởi vì không bao giờ Người nhìn nét bút của tể tướng mà
không khâm phục, cho nên Người long trọng thề rằng chỉ trao chức tể tướng
cho vị nào viết chữ cũng đẹp như chữ cố tể tướng mà thôi. Nhiều người đã
dâng trình nét bút của mình, nhưng cho đến nay chưa có một ai trong đất
nước chúng tôi được coi là xứng đáng giữ cương vị tể tướng.”
Các nhà buôn trên tàu, vị nào tự xét bút mình đủ đẹp để có thể nhòm ngó
địa vị cao sang ấy, đều lần lượt viết ra những gì họ muốn nói. Khi họ viết
xong, tôi tiến lên và nhấc cuộn giấy từ tay người đang cầm. Mọi người, đặc
biệt là các nhà buôn vừa mới viết chữ, ngỡ rằng tôi muốn xé rách hoặc ném
xuống bể liền kêu toáng lên. Song họ yên tâm ngay khi thấy tôi cầm cuộn
giấy khá chững chạc và ra hiệu tỏ ý muốn đến lượt mình cũng được viết.
Điều đó làm cho họ đổi lo âu thành thán phục. Tuy vậy, bởi vì chưa bao giờ
ai trông thấy khỉ biết viết chữ, và không thể nào tin là tôi lại giỏi hơn những
người khác, cho nên họ muốn giật lấy cuộn giấy khỏi tay tôi. May sao
thuyền trưởng lại bênh vực: “Các ngài cứ mặc nó, cứ để cho nó viết! Nếu nó
chỉ bôi bẩn giấy, tôi hứa với các ngài sẽ trừng phạt nó ngay tức khắc. Nếu
ngược lại, nó viết tốt, điều mà tôi hy vọng, bởi vì suốt đời tôi chưa bao giờ
trông thấy một con khỉ khéo léo hơn, tài giỏi hơn hoặc am hiểu việc đời hơn
