…K
Câu chuyện trống đồng và cột đồng
hoảng giữa thiên niên kỉ 1 TCN, miền rừng rậm đồng
lầy xứ Văn Lang của cháu con Mẹ Âu Bố Lạc đã biến
dần thành miền ruộng bãi phì nhiêu. Văn minh sông
Hồng, một nền văn minh nông nghiệp cổ truyền đã gây nền vững
chắc. Dòng diễn biến về văn hoá và lịch sử vẫn chảy trôi. Từ Phùng
Nguyên Đồng Đậu, Gò Mun, đã toả sáng ánh đồng “Đông Sơn”.
Bên sắc vàng dễ gợi cảm của đồng, đã có chất xám đen nhưng vô
cùng hữu ích của sắt. Từ núi rừng, quặng mỏ được khai thác và liên
tiếp chở về xuôi. Thần thoại Mường diễn tả công nghiệp khai
khoáng của tiền nhân như việc đoàn quân Dịt Dàng (vua Việt) lên
rừng chặt cây Chu Đồng với “bông thau, lá thiếc”.
Những trống đồng xưa nhất đã được đúc xong. Truyền
thuyết Mường kể rằng: “Ngày xưa con gái út vua Dịt Dàng đi gội
đầu ở bến Bãi, con gái cả đi chải chấy ở bến Đông; hai chị em