Ít hôm sau, ngoài thành Cổ Lộng thấy dựng lên một quán hàng.
Chủ quán là một người đàn bà xinh đẹp. Người đó chính là bà Lương.
Có nhan sắc, lại chào mời vồn vã trà quý rượu ngon đều sẵn, nên
quán bà Lương tấp nập khách ra vào, số đông là quân Minh. Bà
rất chiều khách, khách hàng ai cũng thích. Chẳng mấy chốc, bà
được lòng khắp mặt tướng sĩ thành Cổ Lộng. Giặc cho bà ra vào tự ý,
không chút gì nghi hoặc. Bởi thế, bao nhiêu kho tàng lương thực, vũ
khí, chỗ nào giặc thả chông rào luỹ, đồn trại quân tướng giặc ở đâu…
bà đều biết hết, rõ như lòng bàn tay.
Khi ấy, vua Lê đã lấy xong Thanh Nghệ, Tân Bình, Thuận Hoá.
Nhà vua đóng quân ở Lỗi Giang (Thanh Hoá) sửa soạn tiến ra Đông
Quan nên tung thám tử đi do thám dò xét tình hình. Một hôm, quân
canh vào báo có một người đàn bà ở Cổ Lộng muốn xin ra mắt
hiến việc cơ mật. Vua mừng lắm, vội bảo cho vào. Người đàn bà
toan sụp lạy, Lê Lợi xua tay cho miễn. Vua hỏi:
- Bà lận đận trèo đèo lội suối vào đây có việc gì thế? Người ấy
đáp:
- Tôi người làng Chuế Cầu giáp thành Cổ Lộng. Nghe nói Ngài
sắp ra Đông Quan. Đánh Đông Quan tất không bỏ qua được thành
Cổ Lộng. Bởi thế, tôi lặn lội vào đây xin giúp Ngài một tay lấy
thành.
Người ấy chính là bà Lương. Bà kể hết sự tình đầu đuôi. Bà lại
cho Lê Lợi biết quân Minh còn tin cẩn giao cho bà tối tối vào
thắt túi màn cho chúng chui vào ngủ khỏi muỗi. Bà nói:
- Đêm ấy tháng ấy, tôi sẽ bỏ thuốc ngủ vào rượu cho chúng
uống, lại thắt chặt túi để phòng xa; đoạn đốt lửa mở cổng thành.
Bấy giờ, Ngài kíp đem quân đến hưởng ứng tất đoạt thành dễ như
thò tay lấy đồ vật trong túi.
