Khang Đại Vương Lý Ông Trọng. Vừa lúc, Hãn giả làm người bán
dầu cũng đến. Hai anh em bàn tính:
- Bây giờ, người nổi binh dấy nghĩa thì nhiều nhưng đều là
hạng tầm thường cả. Đến như Giản Định, Trùng Quang tuy là tôn
thất xưng đế dựng cờ vì không biết nắm quyền, chưa qua sông
đã chặt cầu, giết hại đại thần
nên tốn sức mà không thành
công. Nghe nói có ông Lê Lợi ở trại Lam Sơn, đất Thanh Hoa là
người có chí lớn, biết chiêu hiền đãi sĩ. Ai cũng bảo ông là rồng
vàng đang chờ hội mây mưa, ta nên tìm đến mà tôn phù.
Anh em gật gù đắc ý, bấm nhau đi nằm, chờ sớm mai cùng đi.
Hôm sau, mới tờ mờ sáng, hai anh em vội kéo nhau đi ngay. Trèo
đèo lội suối, trốn tránh quân Minh gần tháng trời thì đến trại
Lam Sơn, xin ra mắt. Trại chủ Lê Lợi tiếp đón ân cần và giữ lại
làm khách trong nhà. Hai anh em ở ít lâu, đêm ngày để tâm dò xét,
vẫn chẳng thấy Lê Lợi đả động gì đến chuyện dấy binh. Chỉ thấy
Lê Lợi hay vắng nhà mà khách khứa bốn phương vẫn ra vào tấp
nập; dầu thắp, gạo ăn còn đầy kho vẫn thấy Lê Lợi sai mua; cày
cuốc đã đủ, đã nhiều vẫn thấy Lê Lợi sai người tìm thêm sắt. Lại
thấy Lê Lợi hay sai người đem lễ vật lo lót với quan quân nhà Minh
quanh vùng. Bởi thế, Nguyễn Trãi và Trần Nguyên Hãn bụng rất
phân vân.
Một hôm, Nhà Lê Lợi có giỗ. Hai anh em có việc xuống bếp,
bất ngờ gặp Lê Lợi quần vén lên tận đùi đang ngồi thái thịt, vừa
thái vừa ăn chẳng ra tinh tướng một vị thiên tử. Anh em đều thở dài
bảo nhau:
- Ta nhầm rồi!
Đoạn, bấm nhau hẹn ngày bỏ đi. Đêm ấy, chợt thấy Lê Lợi
xách gươm lén ra khỏi nhà, Nguyễn Trãi và Trần Nguyên Hãn nghi
