bạc của nước Pháp, trút chúng vào những hòm xiểng không biết chôn giấu
nơi đâu. Thưa ngài, tôi hiểu cái nhìn của ngài. Tôi đã táo gan đến bất kính,
tôi đã nói với vị chúa tể của tôi những lời mà nếu có kẻ nào nói như thế với
tôi thì tôi tống hết vào họng hắn. Nhưng ngài đã muốn tôi đưa ra hết những
gì nằm tận đáy lòng thì tôi phải phơi bày gan ruột tôi ra cũng như nếu
Hoàng thượng muốn thì tôi sẽ sẵn sàng chịu đổ máu vì ngài.
Nhà vua không nói một lời, chỉ chùi dòng mồ hôi lạnh chảy ròng ròng
trên thái dương. Phút giây im lặng sau những lời giãi bày nồng nhiệt đó là
cả thế kỷ đau lòng cho người nói lẫn kẻ nghe. Cuối cùng Nhà vua nói:
— Thưa ông, ông đã thốt ra chữ “quên” và ta chỉ nhớ có mỗi một chữ ấy,
và sẽ trả lời chừng ấy mà thôi. Nhiều người dễ quên, nhưng ta không quên.
Chứng cớ là ta nhớ lại một ngày bạo loạn, dân chúng nổi giận gầm thét như
sóng biển, tràn ngập cung điện ta, ta phải giả vờ ngủ thì một người, chỉ một
người, gươm tuốt trần, núp phía chân giường, trông chừng cho ta dù phải
nguy hiểm đến tính mạng vì ta, như bao lần ông đã liều mình cho những
người của gia đình ta. Thưa ông, có phải nhà quý tộc ấy tên là D'Artagnan
không, ông nói đi?
Viên sĩ quan lạnh lùng:
— Hoàng thượng có trí nhớ tốt lắm.
Nhà vua tiếp tục:
— Ông thấy không, nếu lúc nhỏ ta còn có trí nhớ tốt như thế thì khi lớn
lên ta còn có thể nhớ nhiều hơn nữa.
Viên sĩ quan vẫn cùng một giọng:
— Hoàng thượng đúng là người được ơn Chúa.
Louis tiếp tục, nét mặt xúc động:
— Này ông D'Artagnan, ông không kiên nhẫn bằng ta sao? Ông không
chịu làm như ta sao?
— Thưa, ngài làm gì?
— Ta chờ đợi.
— Hoàng thượng có thể làm như thế vì ngài còn trẻ. Nhưng tôi không
chờ đợi được: Tuổi già đang đứng trước cửa nhà tôi, theo sau là thần chết
đang đứng nhìn xuyên suốt căn nhà tôi rồi. Hoàng thượng đang bắt đầu
