phía kia, ông phó quan bên phải? Ông phó quan bên trái? Ông ta chẳng đưa
ra cú đấm nào trên nước Pháp mà không chia cho tôi. Thế rồi Hồng y lại
không bằng lòng với chuyện chỉ dùng tôi ở nước Pháp. Ông ta gửi tôi qua
Anh tính sổ với ngài Cromwell. Lại thêm một tay chẳng nhu tí nào, và tôi
đã làm thoả mãn ngài rồi. Tôi đã có hân hạnh biết ông ta nên đánh giá đúng
ông ta. Cho nên khi tôi được việc hơn cả những sĩ quan người ta sai phái,
tôi được tưởng thưởng xứng đáng, vì người ta phong cho tôi là trưởng quan
ngự lâm quân, chức vụ ở triều đình được mọi người thèm muốn nhất, chức
vụ hơn cả thống soái nước Pháp vì đúng như thế, trưởng quan ngự lâm
quân là tinh hoa của quân đội, ông hoàng của những bậc dũng cảm!
Nhà vua đáp lời:
— Thưa ông, trưởng quan à, chắc ông lầm rồi, ông muốn nói phó quan
chứ gì?
— Không thưa ngài, tôi không lầm đâu. Xin Hoàng thượng nhớ cho tôi ở
điểm đó: Ngài De Mazarin đã cấp hàm chức cho tôi rõ ràng.
— Thế sao?
— Nhưng ngài thừa biết hơn ai hết là ngài Mazarin không phải lúc nào
cũng cho, đã cho rồi vẫn còn đòi lại. Lúc hòa bình trở lại, ông ấy lấy hàm
chức của tôi và không dùng tôi nữa. Tất nhiên là tôi không xứng đáng thay
thế ông De Treville, nhưng mà dù sao ông ta cũng đã hứa với tôi, đã cho tôi
thì phải giữ lời chứ!
— Chính vì chuyện ấy mà ông bất mãn phải không? Thế thì để ta hỏi lại.
Ta thích cái gì cũng phải công bằng và lời khiếu nại của ông tuy gay gắt
nhưng ta không phiền lòng đâu.
Viên sĩ quan nói:
— Ồ, Hoàng thượng hiểu lầm rồi, bây giờ tôi không khiếu nại chuyện đó
đâu.
— Ông tế nhị quá, rồi đây ta sẽ lưu ý đến công việc của ông và sẽ…
— Ôi, thưa ngài! “Sẽ”, ba mươi năm nay tôi thấy nơi chữ ấy những điều
thật tốt lành, nghe được từ miệng của những nhân vật tai to mặt lớn và rồi
lại đến ngài vừa thốt ra xong. Chỉ vì chữ “sẽ” ấy mà tôi mang hai mươi vết
thương và đến tuổi năm mươi bốn tôi chẳng có một đồng xu dính túi, chẳng
