Nghe thế, người sĩ quan từ nãy giờ đang xoay xoay cái nón với điệu bộ
khá lúng túng, liền ngẩng đầu lên nói:
— Thưa ngài, ngài làm cho tôi thấy thật thoải mái. Câu hỏi đưa ra đã
thành thực thì tôi cũng xin đáp lại thành thực. Nói thật bao giờ cũng tốt,
phần thì người ta trút bớt được những gì đè nặng trong lòng, phần khác thì
vì chuyện nói thật rất hiếm xảy ra. Tôi sẽ xin nói thật với Hoàng đế của tôi,
chỉ xin ngài bỏ qua cho sự thành thật của một người lính già.
Louis XIV nhìn viên sĩ quan của mình mà cử chỉ thì bộc lộ một sự băn
khoăn đến cực điểm, ông nói:
— Thế thì ông nói đi. Ta rất nôn nóng nghe những điều mà ông bảo là
thành thật đấy.
Viên sĩ quan bỏ chiếc mũ lên bàn và khuôn mặt lúc trước đầy vẻ thông
minh và cứng rắn bây giờ bỗng trở lên nghiêm trang, đầy quyền uy lạ
thường. Ông nói:
— Thưa ngài, tôi rời bỏ nhiệm vụ vì tôi bất mãn. Vào lúc như thế này,
người đầy tớ có thể kính cẩn đến bên ông chủ như tôi bây giờ và đưa cho
ông chủ tờ giấy ghi những gì anh ta đã làm, tính số tiền đã ghi, trả lại dụng
cụ và nói: “Ông chủ, tôi hết làm rồi, trả tiền tôi cho tôi đi?”.
Nhà vua kêu lên giọng tức giận:
— Ông! Ông…
Viên sĩ quan hơi hạ đầu gối xuống, trả lời:
— Ồ, chẳng có tên đầy tớ nào kính trọng chủ hơn tôi, đối với Hoàng
thượng, nhưng ngài vừa bảo tôi nói sự thực. Tôi nói ra thì ngài nổi giận dù
là ngài đã bảo như vậy.
Những bắp thịt trên mặt ông co lại tỏ vẻ cương quyết khiến Nhà vua thấy
không cần bảo ông nói tiếp. Ông nói tiếp thực, trong khi Nhà vua đứng
nhìn với vẻ tò mò pha lẫn vì nể.
— Thưa ngài, như tôi đã nói, tôi phục vụ Hoàng gia nước Pháp đến đây
là ba mươi lăm năm rồi. Ít ai đã phải mòn gươm trong công việc như tôi,
tuy gươm tôi là thuộc loại tốt. Thưa ngài, vua cha ngài thấy tôi đã xứng làm
người lớn trong khi tôi còn là một đứa trẻ, không biết gì hết, ngoài việc bộc
lộ lòng can đảm. Khi tôi thành người lớn thì Hồng y De Richelieu thấy tôi
