« Theo ý tôi tưởng, trước hết ta nên vô Nam ra Bắc, cầu anh em
hào-kiệt ở hai nơi cùng làm việc với ta. Đất Bắc-kỳ vốn nhiều nghĩa-sĩ, từ
Quảng-nam trở vô Nam-trung cũng không thiếu gì hạng người khảng-khái
bi-ca. Ta lấy nghĩa đề-huề với họ rồi tất cả anh em ba nơi đồng thời khởi-
nghĩa, để chia bớt sức mạnh của bên địch, mà vây cánh đồ-đảng chúng ta
đông, như vậy họa chăng mới làm nên công việc ».
Đặng-quân vốn người hăng-hái, gan dạ, nhân-phẩm lại cao, trải 10
năm vừa là thầy vừa là bạn tôi. Nay nghe lời ông nói rất nhằm, tôi mới tỉnh-
ngộ, liền bàn-định trước hết hãy vô Nam-trung, rồi sau sẽ ra ngoài Bắc,
liên-kết với các phe-đảng anh em toàn-quốc, để sắp-đặt khởi-nghĩa sau.
Lúc bấy giờ bạn đồng-niên với tôi, ông Đặng-văn Bá cũng tán-
thành chí tôi đã định, bèn cùng tôi đi vô trong Nam.
*
Tôi vô Nam chuyến này, nghe nói trong đảng cần-vương hai tỉnh
Quảng-Nam Quảng-Ngãi, có viên kiện-tướng là ông Nguyễn-Thành
, sau
khi bị bắt nhờ có ông Nguyễn-Thân cứu dùm, may mà được tha, giờ ông
đang ở trong núi làm ăn. Song chí-khí hồi xưa vẫn còn nồng-nàn, chưa phải
là tro tàn lửa nguội, chẳng qua như chim cắt đang đợi có gió thu đó thôi.
Mùa xuân, tháng hai năm Quý-mão, tôi với hai họ Đặng cùng vô
Quảng-nam. Lúc đi ngang Huế, gặp ông Lê-Võ từ Bình-Định trở về tới đó.
Lê-quân vốn con nhà làm tướng. Bốn người anh đều chết vì nạn
nước. Ông nhỏ tuổi nhất trong nhà, thành ra may-mắn chưa chết. Khi gặp
tôi ở kinh-thành, Lê-quân tỏ-bày chí-khí như phơi gan trải mật. Chúng tôi
hôm sớm quấn-quýt với nhau, trở nên thân-thiết. Rồi cùng chúng tôi đi vô
Quảng-Nam, tìm đến ra mắt cụ Nguyễn-Thành.
