nhiêu cây lá độc anh đều phát hết, cây ít độc, nhiều độc bị đào tận rễ. Mùa
lá ngón nảy nở rồi lên như ngô vùng cao được nước thì thật khổ, phát bao
nhiêu cũng không xuể với chúng. Mà ở cái vùng này toàn lá ngón cực độc,
lá xanh mướt, láng bóng, chứ không phải lá ngón vàng như vùng khác. Chị
vứt tiền vào gốc cây ngón để mua cái chết, nhưng Dia ngăn được. Chỉ bứt
một lá ngón được mua thế cũng đủ theo anh Sùng đi.
Mấy năm liền vùng này hết lá ngón, không còn mầm nào nên chị bỏ ý
định tự tử. Ngày nào cũng vậy, ra khỏi nhà là có Dia đi kèm, về là có người
nhà canh. Mấy năm như thế, Dia cũng lấy được chị về làm dâu. Bao nhiêu
lần Dia không chịu nổi muốn cướp chị về nhốt buồng, mời thầy đến mà
quăng con gà trống qua đầu để xong cái việc ma nhà nhận mặt. Rồi ba ngày
sau đến báo cho thống lý. Nhưng nếu cướp chị, nhà thống lý bắt đền, đòi
nhiều bò, nhiều lợn, nhiều rượu mở cỗ mời anh em.
Nhà Dia giàu thì giàu thật nhưng so với nhà thống lý vẫn không bằng
cây cột nhà, nên Dia sợ. Họ mời anh em đến thì chục năm sau vẫn không
trả hết nợ, bố mẹ Dia chết mất. Thế là cái giá ấy được trả bằng mấy năm
canh chị từng tí một. Rồi sự hạ giá của một đứa con gái nhà thống lý cũng
vào tay Dia. Dia mừng bao nhiêu thì bố mẹ tủi nhục bấy nhiêu. Tiếng xấu
của chị Pháy vẫn bay vào từng ngách núi để mọi người thì thầm. Cái giá ấy
được nhà thống lý hạ xuống để Dia đón chị về. Tiếng là hạ xuống nhưng so
với nhà khác thì vẫn là đáng giá lắm, chỉ là so với nhà thống lý thì mời anh
em đến ăn cưới còn không đủ chia mỗi người một dẻ sườn mang về cho trẻ
con.
Tôi làm dâu chỉ là để có đứa con trai chứ thực tình Dia vẫn thuộc về
chị Pháy. Đêm nào Dia cũng ngủ bên buồng chị. Hôm nào bị bố mẹ nói
nhiều quá mới sang buồng tôi ngủ. Cái nghĩa vụ tôi và Dia phải làm cho
nhà họ Tráng này đã xong một phần. Thằng con trai đầu lòng là cái giá, cái
danh mà tôi có trong nhà này. Nếu muốn cái đó tăng thêm thì mấy đứa con
trai nữa sẽ nâng được lên. Thế mà bao nhiêu bò, lợn, rượu sang nhà tôi vẫn
