sang Chiêm Thành, … mùa đông tháng mười một từ Chiêm Thành trở về.
Năm 1306 vua Chiêm Thành Chế Mân cho mang sính lễ sang nước Đại
Việt để rước công chúa Huyền Trân, theo lời hứa của vua cha Trần Nhân
Tông) Thời bấy giờ con trai con gái khác châu khác quận mà cưới nhau đã
là chuyện khó xảy ra. Đằng này lại là con trai nước Champa cưới con gái
nước Đại Việt. Miền sông Tượng núi Tượng cách kinh đô Vijaya vài ba
mươi dặm. Khi nghe chuyện ai cũng bảo là huyễn hoặc. Đến chừng có lệnh
hết thảy phụ nữ các châu quận quanh kinh thành Vijaya phải về kinh đề lo
việc bánh trái cho đám cưới của vua thì mọi người mới tin là thật. Vua lệnh
là lệnh đám phụ nữ về kinh để làm bánh ít lá gai cho cô dâu Đại Việt ban
tặng thần dân Champa trong ngày cưới. Nhưng bọn con trai miền sông
Tượng núi Tượng là bọn hiếu kỳ, đã dẹp việc cày bừa sang một bên, hùa
theo đám phụ nữ về kinh đô để xem cho biết con gái Đại Việt đẹp đến mực
nào mà vua Champa đã bỏ ra hai châu quận làm sính lễ. Phải, ngoài vàng
bạc châu báu, vua còn trích bớt hai tỉnh ở biên giới phía bắc Champa là
châu Ô châu Ri làm sính lễ cưới công chúa Huyền Trân.
Quan lo việc lễ tân có vẻ cảm động lắm khi thấy tiến đến chỗ ông đám
người phụ nữ có thanh niên có, gánh theo lĩnh khĩnh những đường, nếp, lá
gai, lá chuối, tức những vật liệu để làm bánh ít lá gai.
Ông nói :
-Vua chỉ triệu lũ ngươi đến làm bánh, chứ đâu có bảo mang về kinh những
thứ đó. Nhưng thôi, đây là tấm lòng của thần dân, ta sẽ tâu lên vua để ban
khen.
Thực ra đây là mưu mô của đám con trai miền sông Tượng núi Tượng. Bọn
họ về kinh cốt để xem mặt Huyền Trân, nhưng bề ngoài thì nói là để dâng
các sản vật đó lên vua.
Chắc các nhà chép sử đã quên, hay cho là không đáng chép, nên đã không
thấy chép :
Một là, một văn hóa về ăn uống đã nảy sinh từ đám cuới của vua
Sinhavarman và công chúa Huyền Trân, về sau đã được miêu tả trong văn
