NGƯỜI ĐÁNH CẮP SỰ THẬT - Trang 158

người để chống lại sự đe dọa của những quần thể tự nhiên khác. Và máu
bắt đầu chảy khi các quần thể người biết cách biến các quần thể tự nhiên
khác thành nhũng thứ nuôi sống mình. Còn khi các quần thể người chống
lại nhau là khi con nguời đã làm cho máu người khác chảy. Hình dung lại
lịch sử con người, tới chỗ này, ta có thấy hoảng sợ. Nhưng vào một đêm
mất ngủ (ta luôn bị mất ngủ vì luôn bị cuốn vào tra vấn dai dẳng ấy), nằm
trong nhà nghe đám côn trùng reo gào ngoài bờ rào, ta đã ngộ ra rằng,
không phải chỉ con nguời, mà cả những sinh vật nhỏ bé mắt ta chưa bao giờ
nhìn thấy ấy cũng đang hợp thành những quần thể, đang chống lại nhau, và
máu đang chảy, có thể tiếng reo gào hằng đêm nghe thấy là tiếng đùa cợt
của chúng khi thấy máu chảy. Chính trong đêm mất ngủ đó ta đã nhìn thấy
được lời đùa cợt của tự nhiên trong buổi tạo thiên lập địa : Rằng để cho thế
giới vui vẻ, loài người sẽ mãi mãi sở hữu thứ khả năng làm cho máu kẻ
khác chảy, và là loài duy nhất trong muôn loài biết được việc máu chảy.