Ông có buồn không? Buồn lắm nhưng không hề giận. Là một cán bộ suốt
đời tận tuỵ với sự nghiệp cách mạng như ông mà lại đi giận Nhà nước sao?
Không, không bao giờ. Mặc dù bây giờ đây, khối kẻ đáng quý không bằng
một phần mười ông mà hưởng thụ hơn ông gấp chục gấp trăm lần mà hễ
mở mồm ra là nói giọng bất mãn, mỉa mai, nói xấu chế độ những là tưởng
là hay ho lắm, ai ngờ bị quả lừa "Hoặc mong mỏi bao giờ cho tới ngày
xưa". Ông vẫn giữ lập trường kiên định của mình. Có lần, một ông già ở
cùng Đảng bộ hưu nói đùa: "Tôi hoạt động cách mạng từ ngày cây đa Tân
Trào còn bằng cây ớt mà bây giờ cũng chả được tích sự gì" đã bị ông Thành
phê phán gay gắt đến giận dữ. Thậm chí, ông còn đề nghị khai trừ người
nói câu đó ra khỏi Đảng.
Bề ngoài, ông là một con người như vậy. Nhưng trong tâm can sâu thẳm
nhất, không phải đôi lúc ông không có những câu hỏi này nọ. Vì sao đời
sống cứ ngày một tụt dần? Rơi, rơi mãi mà chưa tới đáy là thế nào? Chiến
tranh ác liệt, đói rách, khổ sở đã đành! Hoà bình cả chục năm rồi chỉ còn
làm mà ăn thôi, sao lại cứ thất bát, đổ vỡ là nghĩa làm sao? Nhiều đêm
không ngủ được, ông cũng day dứt trước những câu hỏi rất chung cho cả
mọi người. Nhưng rồi bản chất vốn là người cứng cỏi, chỉ có biết nhìn về
phía trước, ông lại tự tìm ra câu giải đáp cho mình. Sự nghiệp xây dựng của
chúng ta mới mẻ biết bao nhiêu, xưa nay đã làm gì có! Mà cái gì mới mẻ
chả khó khăn, lúng túng lúc đầu. Đến như cỗ máy, cũng phải qua điểm
"chết" mới chạy đều được nữa là. Và có lần tất có sai sót, lệch lạc. Sai thì
sửa. Ngay như thời "chỉnh cán, rèn quân" trong những năm kháng Pháp
chẳng hạn, ông cảm thấy thú vị nhớ lại. Phải nhớ lại hoàn cảnh lịch sử thời
đó. Bản thân ông cũng được "cạo" một mẻ ra trò. Tất nhiên thời điểm này
mà kể lại thì khối người sẽ cười. Nhưng hãy cười độ lượng vì lúc đó làm
sao có thể làm khác được. Dưới ánh lửa bập bùng giữa rừng sâu, những
cuộc "kiểm thảo" thâu đêm suốt sáng mới thiêng liêng làm sao! Mà lạ lùng
nhất là sau khi nói được ra, nhận được là mình có sai sót, ai cũng cảm thấy
lâng lâng sung sướng như vừa trút được gánh nặng tội lỗi đeo đẳng hàng
chục năm. Có nhiều chuyện ngộ nhận về sai sót khuyết điểm đến tội lỗi rất
