Nikolai Leskov
Người hành hương mê đắm
Dịch giả: Vũ Đình Phòng
Chương 2
Bác Phli-a-ghin, nguyên làm nghề thợ ngựa, bắt đầu câu chuyện cuộc đời
bác như sau:
Tôi xuất thân trong gia đình nông nô. Bố tôi làm đầy tớ cho công tước C. ở
tỉnh Ô-ren. Đất đai của công tước, bây giờ bị chia vụn ra và thuộc quyền sở
hữu của những người thừa kế, ngày trước rất rộng. Dinh của ngài công tước
nằm tại làng G. gồm một tòa nhà rất lớn, rộng thênh thang, có nhiều phòng
cho khách, một rạp hát, một phòng lớn để chơi đánh ki, một chuồng nuôi
các loại chó, những con gấu nhốt, những vườn cây ăn quả, một dàn đồng ca
để biểu diễn những cuộc hòa nhạc, một đội diễn viên diễn đủ thứ kịch cọt.
Ngoài ra còn cả xưởng dệt và nhiều xưởng công nghệ khác để các nông nô
làm. Nhưng chuồng ngựa là nơi công tước để tâm nhiều hơn cả. Mỗi xưởng
đều có những người chuyên môn, nhưng chuồng ngựa là nơi được trọng
vọng hơn hết. Cũng như trong quân ngũ, người ta thường truyền nghề từ
cha đến con thay nhau cầm vũ khí chiến đấu, ở đây cũng thế. Từ người
đánh xe chăn ngựa, tất cả đều cha truyền con nối thay nhau làm công việc
đánh xe, chăm sóc ngựa và cắt cỏ cho ngựa. Cha tôi làm chân đánh xe, tuy
không phải đánh xe chính (số người đánh xe của công tước khá đông)
nhưng cũng điều khiển một cỗ xe sáu ngựa. Thậm chí một lần theo hầu đức
Vua, cha tôi đánh cỗ xe thứ bảy trong đoàn hầu cận Hoàng thượng và được
ban thưởng một tờ giấy bạc cổ màu xanh. Tôi mồ côi mẹ từ nhỏ và không
còn nhớ mặt Người nữa. Nhưng bởi vì tôi là con cầu tự, chẳng là mẹ tôi
hiếm hoi, phải cầu Chúa mãi mới có thai được tôi, cho nên sinh tôi rất khó
khăn và đẻ xong mẹ tôi qua đời. Phải chăng vì lúc lọt lòng đầu tôi quá to.
Cũng do đấy thuở nhỏ tôi không được gọi là I-van Phli-a-ghin mà bị gọi là
thằng Đầu to. Tôi ở với cha tôi dưới dãy nhà ngang dành cho những người
đánh xe. Suốt tuổi trẻ tôi chỉ quanh quẩn ở chuồng ngựa nên tôi nắm được
đặc tính của chúng. Tôi đâm rất yêu ngựa. Ngay khi nhỏ tôi đã luôn bò lê
