“Grimaud kể cho tôi,” ông già nói, nhấn mạnh cái họ. “Ngoài ra, tất cả
những tờ báo từ Budapest đến Brasso đều rầm rộ đưa tin đó. Các ông có thể
dễ dàng kiểm chứng được.” Ông ta nói tỉnh bơ. “Họ chết vì bệnh dịch hạch.”
Hadley nói ngọt nhạt. “Nếu, tất nhiên, ông có thể xác nhận chắc chắn
chuyện đó…”
“Các ông hứa là sẽ không xới vụ lùm xùm cũ chứ?” (Rất khó để bắt được
ánh nhìn của đôi mắt xanh và sáng đó. Drayman vặn vẹo đôi bàn tay xương
xẩu của mình.) “Nếu tôi kể lại chính xác, và các ông rút ra bằng chứng, các
ông sẽ để những người đã khuất yên nghỉ chứ?”
“Còn tùy thuộc vào thông tin của ông.”
“Tốt thôi. Tôi sẽ kể những gì mình tận mắt chứng kiến.” Ông ta ngồi nhớ
lại – khá khó khăn – Rampole nghĩ. “Bản thân câu chuyện đó cũng tồi tệ lắm
rồi. Sau đó Grimaud và tôi không bao giờ nói về nó nữa. Chúng tôi ngầm
thống nhất như thế. Nhưng tôi không định nói dối với các ông là tôi đã quên
hết mọi thứ – quên hết mọi chi tiết.”
Ông ta im lặng một hồi lâu, gõ ngón tay lên thái dương, làm cho ngay cả
Hadley, bình thường rất kiên nhẫn cũng định lên tiếng giục. Rồi ông ta bắt
đầu:
“Xin lỗi, thưa các ông. Tôi đang cố nhớ chính xác ngày tháng, để các ông
có thể kiểm chứng mọi thứ. Tôi chỉ nhớ được là nó vào khoảng tháng Tám
hoặc tháng Chín năm 1900… hay 1901 gì đó? Dù sao thì, tôi nhận ra rằng
tôi nên bắt đầu kể hết sự thật theo văn phong của các tác phẩm văn học lãng
mạn Pháp đương đại. Tôi xin bắt đầu, ‘Vào lúc nhá nhem tối của một ngày
tháng Chín mát mẻ của năm 1900, một người cưỡi ngựa đơn độc đang vội
vã di trên đường,’ một con đường xấu kinh khủng! ‘trong một thung lũng gồ
ghề phía đông nam dãy núi Carpathians.’ Sau đó tôi nên mô tả khung cảnh
hoang sơ lúc đó. Tôi là người cưỡi ngựa. Trời sắp mưa, và tôi đang cố đến
Tradj trước khi trời tối.”
