7. Ngồi nói khoác, chi bằng hãy hành động
Bạn nhất định phải chú ý phân biệt hai hạng người: Một là loại người ăn nói rất bùi tai, hai là
người nói ít mà hành động thiết thực. Những lời sáo rỗng khiến người ta thấy phiền phức, đã là
đáng ghét lắm rồi, nếu còn có những hành động xấu thì sẽ càng khiến người khác thêm phẫn
nộ.
Con người không thể chỉ dựa vào lời nói suông mà kiếm ăn, lời nói chẳng qua chỉ là mây khói
mà thôi. Bạn có thể dùng gương để bắt chim không? Không thể! Đó chỉ là điều hão huyền. Chỉ
những kẻ phù phiếm mới thoả mãn bởi những lời nói khoác. Điều chúng ta cần là hành động.
------Baltasar Gracián
Tiêu chuẩn để đánh giá một con người là gì? Người Trung Quốc xưa có câu: “Thính kì ngôn,
quan kì hành”, ý nói nhìn nhận, đánh giá một người không chỉ cần nghe họ nói gì, mà quan
trọng hơn là phải xem rốt cuộc họ làm như thế nào. Nếu như một người chỉ nói mà không làm
hoặc nói một đằng làm một nẻo, thì con người này đáng bị nghi ngờ. Hãy để ý người đó nói có
đi đôi với làm hay không, kiểm tra xem anh ta rốt cuộc là hạng người gì, cuối cùng vẫn cần phải
thực hiện bằng hành động. Đó cũng chính là điều mà Gracián nhấn mạnh.
Thời Chiến Quốc, đại tướng quân nổi tiếng của nước Triệu - Triệu Xa - đương thời rất được các
nước khác kính nể, cũng vì thế mà họ thủ lễ khiêm nhường với nước Triệu. Triệu Xa có một
người con trai tên là Triệu Quát, vô cùng thông minh, nhanh nhẹn hoạt bát và rất biết ăn nói.
Lúc nhỏ, Triệu Quát trông thấy cha thường xem binh thư, rất tò mò nên cũng ngồi đó xem
cùng. Sau khi xem xong, cậu luôn nghĩ rằng mình đã học được rồi. Những đạo lí viết trong sách,
cậu có thể diễn giải cho người khác nghe một cách sinh động như một người rất am hiểu.
Mọi người đều biết Triệu Xa có một đứa con thiên tài, nên rất yêu thích cậu, cho rằng cậu bé
sau này nhất định sẽ là nhân tài, nước Triệu có được một tiểu tướng quân như vậy, tương lai sẽ
không thể suy vong. Triệu Vương đặc biệt yêu thương đứa trẻ này, thường xuyên gọi cậu đến
để kiểm tra sự hiểu biết về bài binh bố trận. Triệu Quát quả thực rất thông minh, vừa mới hỏi
xong, dường như cậu chẳng cần suy nghĩ đã nói luôn đáp án một cách dõng dạc. Nhiều lần
Triệu Xa và Triệu Quát bàn luận về binh pháp, Triệu Xa thường bị con trai làm cho lúng túng.
Người đương thời miêu tả Triệu Quát là “đối thao thao bất tuyệt, đáp làu làu như nước chảy”,
hễ bàn luận là lời lẽ ào ào tuôn ra.
