Nghe chừng sắp đến làng, anh Siểu dặn thầy đường đi rồi đi tắt về trước
nói là để chuẩn bị đón thầy. Thành ra lúc này chỉ còn thầy và con ngựa
bạch. Đến cầu xuống ngựa, thầy dắt con ngựa bạch theo sau. Nhưng vừa
dợm chân bước vào cầu, thấy nó đung đưa như võng, con ngựa bạch đã
chùn vó, giật lùi sợ hãi hí ran. Thầy liền tìm đường dắt nó xuống suối, rồi
định cùng nó lội suối qua bờ bên.
Nhưng rốt cuộc thì thầy chưa thể đi thêm được một bước nào. Đã bất
ngờ trước vẻ đẹp lãng mạn tình tứ của chiếc cầu mây, giờ thầy lại ngơ ngẩn
trước quang cảnh yên bình của làng Nhuần. Làng Nhuần, một làng Giáy
cổ! Nổi lên bồng bềnh như một giấc mơ trên cái nền xanh của lúa đang thì
con gái là cả trăm ngôi nhà, mái nghiêng lợp một thứ lá chít mỏng tang
trắng lóa như nhiễm ánh trăng đêm. Rải ra trên các bình độ cao thấp khác
nhau, trật tự mà không cứng nhắc, các ngôi nhà như xếp hàng chụp ảnh,
không người nào che khuất người nào. Mặt tiền tất thảy đều cùng ngoảnh
về con suối lớn nước chảy thanh thản an nhàn rồi dừng lại trước một cái
phai đá, và từ đó ngoan ngoãn uốn mình đổ nước ào ạt vào một con mương,
làm quay những chiếc chong chóng của dãy cối nước bên tả ngạn. Chẳng
có gì yên ả và thanh bình hơn cảnh những chiếc chong chóng bằng phên
đan quay đều đều và tiếng những chiếc chày gỗ buông rơi thậm thịch trong
lòng những chiếc cối đá. Ở đó, lại như một cảnh trí đã được ông Tạo sắp
đặt, một hàng cây doi thong thả buông những chùm hoa vàng xốp, dài như
đuôi con chồn. Làng Nhuần - một làng Giáy hiện ra trong cổ tích. Dấu vết
cố kết làng bản để chống giặc cướp đã có từ cả trăm năm hiện hình bằng
hàng tường vi dựng đứng sin sít kiên cố bằng gỗ tứ thiết ken chặt. Làng
Nhuần lưng dựa dãy núi cao xanh thắm cây rừng. Trước mặt là một không
gian thênh thoáng. Bên trái là khu rừng đông cắm thờ thành hoàng làng
quanh năm xanh ngắt.
- Chào các chị các em.
Dắt con ngựa, dò dè từng bước trên lòng suối, thầy Quang Tình cất tiếng
chào khi gặp một đoàn thiếu nữ Giáy đang từ phía trên lội suối đi xuống.
Thiếu nữ Giáy, toàn các cô mười sáu mười bảy tuổi, áo hồng đào, áo xanh