trong xưởng dẫu đang chú mục vào công việc của mình, tai vẫn lắng nghe
Dậu nói. Thủ lĩnh Văn Chỉ thu phục vào xưởng này có đến bảy tám người
thợ tay nghề cao. Đa phần trong đó là các bác con dân xứ Thanh. Bốn cột
anh chạm bốn mèo. Con thì bắt chuột con leo xà nhà. Anh là thợ mộc
Thanh Hoa.
Các bác vẫn giữ nguyên giọng nói bản địa. Thanh hỏi đều thành thanh
ngã. Tôi đã ăn thành tôi đả ăn. Cái đầu gọi là cái chốc. Mấy bác ở Hà Nam
quê cụ Tam nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến thì Tôi đi làm nói thành Tôi
đi lèm. Phía nam nói thành phía nem. Có một bác thường khoe là đồng
hương Hưng Yên với Dậu, quen miệng rất hay văng tục. Động nói cái gì
cũng chêm hai chữ buồi thầy vào cuối câu: “Mày nói như buồi thầy”, “Các
ông làm như buồi thầy.” Đã vác cưa đục đi kiếm cơm thiên hạ rồi, nhưng
các bác còn gắn bó với làng quê lắm. Ngày mùa đến là lại xin ông Văn Chỉ
nghỉ dăm bữa nửa tháng về quê tham gia cấy cầy gặt hái. Người đồng cảnh
đồng lòng nhìn qua ánh mắt là nhận ra nhau ngay. Vẻ như các bác đều có ý
thiện cảm với thầy. Thêm nữa lúc này, các bác cũng muốn xem Dậu được
ông Văn Chỉ phân công sẽ giúp đỡ thầy như thế nào.
Dậu thì là anh chàng hoạt bát, mau mắn, dẻo miệng. Hắn có cả kho
truyện cười và ca dao hò vè đùa bỡn. Đã thế, trời lại cho Dậu có năng khiếu
hài hước. Hẳn nhiên là có Dậu, công việc thổ mộc diễn ra ngày này qua
ngày khác đều đều cũng bớt đi cái nhàm tẻ thật. Hãy tưởng tượng xem,
giữa trưa một ngày hè nóng nực, trong xưởng chỉ rặt tiếng xè xè, kí cách
của cưa với đục, inh tai, nhức óc chán phè, bỗng nhiên hắn nổi hứng xuất
khẩu một câu vè: Hết Lấy chồng thợ mộc sướng sao - Mạt cưa vỏ bào thỏa
sức mà đun lại Canh một thì rải chiếu ra - Canh hai sờ vú, canh ba sờ lờ
thì khác nào có được ngọn gió mát lành thổi tới giải nồng. Các bác thợ gốc
gác quê mùa ấy à, thôi thì cứ lăn ra mà cười. Cười rần rần. Cười ran ran.
Cười khanh khách. Cười phe phé. Cười dốc lên. Cười thả phanh. Ôm bụng
mà cười. Ôm nhau mà cười. Chuyện trai gái xưa rày với các bác là vùng
cấm kị mà hắn cứ toang toàng ra như thế thì thỏa cái lỗ tai quá còn gì. Dậu
là một suối nguồn tươi trẻ. Hắn là tinh hoa của thứ văn hóa đại chúng, xô
