Tôi và âm nhạc
Â
m nhạc, xét trên mặt chữ, đại khái có thể lý giải là “khoái lạc âm
thanh” hoặc “âm thanh đem lại khoái lạc cho con người”. Trên góc độ danh
từ mà lý giải thì có lẽ phức tạp hơn nhiều, không thể bằng mấy câu mà nói
cho tường tận được. Tôi nghĩ, cội nguồn xa xưa nhất của âm nhạc là do con
người dùng khí quản của mình bắt chước âm thanh của đại tự nhiên. Chẳng
hạn như muốn bắt thú hoang phải bắt chước tiếng kêu của thú hoang, không
những dụ được thú hoang mà còn nghe rất hay, do vậy mà không ngừng lặp
đi lặp lại, không những thế lại còn kêu lên cho đồng bọn nghe. Đó chính là
vừa sáng tác lại vừa biểu diễn vậy. Khi không cần bắt thú hoang, dùng âm
thanh ấy để réo gọi đồng loại thì ngửa cổ ngẩng đầu, những tiếng hú liên tục
được phát ra. Có tiếng kêu hay, có tiếng kêu không hay; kêu hay chính là hát
vậy. Trong thế giới tự nhiên có loại âm thanh hay, có loại âm thanh không
hay, hay thì làm con người vui vẻ khoái lạc, không hay làm con người không
cảm thấy khoái lạc. Âm thanh có thể làm cho con người vui vẻ khoái lạc
chính là hình thức âm nhạc sớm nhất trong lịch sử âm nhạc. Dần dần, chỉ dựa
vào cuống họng để phát xuất ra âm thanh không đủ thỏa mãn nhu cầu, do vậy
mà bắt đầu dùng lá cây, ống trúc hoặc bất kỳ một vật nào khác để hỗ trợ cho
việc phát âm. Những thứ ấy chính là những loại nhạc khí sớm nhất trong lịch
sử âm nhạc.
Thuở nhỏ tôi chăn trâu trên đồng, cưỡi trên lưng trâu, đang cảm thấy cô
đơn tĩnh lặng quá đỗi thì đột nhiên có những tiếng chim kêu trên đầu, tiếng
kêu sao mà thê lương. Tôi ngẩng đầu lên nhìn trời cao một cách vô thức. Trời
xanh như mặt nước biển, xanh đến độ buồn thảm. Tâm hồn non trẻ của tôi
