bụng? Quốc gia và Thiên hoàng phải quan trọng hơn một bộ tiểu thuyết chứ?
Nhưng điều hơn người của Mishima là ông đã diễn vở kịch này quá hay, biến
giả thành chân. Đại đa số những nhà văn hay hô khẩu hiệu, sau khi đã đạt
được mục đích thì lập tức chuyển hướng, do vậy mà suy, Mishima vẫn là một
nhà văn đáng nhận được sự kính nể.
Tôi nghĩ, trước khi mổ bụng tự tử, Mishima rất do dự. Ông không muốn
chết, ông rất yêu thế giới này, nhưng vì khẩu hiệu đã hô quá vang, không chết
thì không còn mặt mũi nào mà nhìn thế nhân nữa. Cho nên, Mishima thật ra
vẫn là một con người có lương tâm. Ông không tự mổ bụng thì có ai làm gì
được ông nào?
Suy đoán 7: Tôi cho rằng, Mishima rất ân hận về chuyện không thể
chứng kiến những gì diễn ra sau khi chết. Trước khi chết, nhất định ông ấy đã
tưởng tượng rất nhiều về những chấn động trên văn đàn do cái chết của ông
đem lại; tưởng tượng ra cảnh sau khi ông chết, văn đàn thế giới sẽ quan tâm
đến những sáng tác của ông như thế nào. Ông thường bị những tưởng tượng
ấy làm cho kích động đến chảy nước mắt. Nhưng nước mắt đã chảy nhiều thì
nỗi nuối tiếc càng lớn, thật khó mà vẹn cả đôi bề. Cho nên trước khi chết, ông
đã an bài mọi chuyện đến độ hoàn hảo, viết di ngôn lại cho vợ, đem chiếc
đồng hồ đắt tiền tặng cho người thân. Nếu đúng là vì Thiên hoàng mà hiến
thân thì đeo đồng hồ mà chết cũng được thôi, việc gì mà phải chấp nhặt
những chuyện tiểu tiết đến như thế.
Mishima Yukio để lại rất nhiều sáng tác cho đời, cũng làm được nhiều
việc ngoài văn chương, cuối cùng lại chọn lấy một cách kết thúc cuộc đời cực
đoan như vậy, thoạt trông thì có vẻ rất phức tạp nhưng kỳ thực là rất đơn
giản. Ông sinh ra là vì văn chương, và cũng vì văn chương mà chết. Mục đích
hoạt động chính trị của ông cũng là nhằm phục vụ cho văn chương. Nghiên
cứu về Mishima Yukio tất yếu phải từ góc độ văn học, dùng quan điểm văn
học và phương pháp văn học, bất kỳ những phương pháp phi văn học nào đều
không thể lý giải Mishima Yukio.
